fbpx

КОНЕЧНО – Кој начин на ГОТВЕЊЕ ги УНИШТУВА хранливите материии? А кој не?

tonus

Дали начинот на подготовка на храната игра важна улога во зачувавањето и достапноста на сите присутни хранливи компоненти во даден продукт?

Можеби за некого е изненадувачки, но одговорот е: Дефинитивно да!

Во продолжение, преглед на повеќето начини на подготовка на храната и како тоа влијае на нејзината хранлива вредност.

"“Online”/

Во текот на различните начини на готвење, хранливата вредност на храната се менува

Генерално гледано, готвењето на храната ја подобрува нејзината дигестибилност и ја зголемува апсорпцијата на поголемиот број хранливи материи. Дополнително, повеќето методи на готвење се фатални за патогените микроорганизми кои можат да ни направат штета.

Како само еден мал пример за зголемување на дигестибилнсота може да ги земеме протеините од вареното јајце, кои се 180% подигестибилни, отколку оние кај свежото.

Сепак, готвењето може да го намали количеството на неколку клучни хранливи компоненти:

• водо-растворливи витамини: витамин Ц и сите витамини од Б групата
• масно-ратворливи витамини: витамините А, Д,E и К
• минералите: пред сè, калиум, магнезиум, натриум и калциум

Како влијаат варењето и вриењето на храната

Вриењето подразбира подготвување на храната во вода која врие, што значи на температура од околу 100°C.

Ваквата метода на подготовка на храната влијае особено негативно на водо-растворливите витамини, oдносно витамините од групата Б и витаминот Ц. Испитувањата покажуваат дека вриењето највеќе ја намалува содржината на витаминот Ц од било кој друг начин на готвење. Брокулите, спанаќот и марулата губат и над 50% од природно присутниот витамин Ц во нив, при вриењето. Освен на растворливоста во вода, ова се должи на и топлинската сензитивност на овој витамин.

Слична е состојбата и со витамините од Б групата. Над 60% од овие витамини се губат при подготовката на месото во зовриена вода. Но, доколку потоа се користи водата во која е готвено, се враќаат скоро целосно овие изгубени витамини, а и изгубените минерали исто така.

Готвењето на рибата пак, на истиов начин, се покажало како најпогодно за зачувување на омега 3 масните киселини.

Готвење во микробранова

Готвењето во микробранова е особено брз, ефикасен и безбеден начин на готвење.
Постојат доста митови дека микробрановите ги уништуваат сите хранливи материи, па дури и создаваат некакви штетни материи.

Податоците кои се добиени од студиите на оваа тематика велат дека ова е најдобриот начин за зачувување на повеќето хранливи материи, особено антиоксидантите на печурките и лукот. Витаминот Ц и витамините од Б групата се значително помалку ,,уништени” при дејството на микробрановите, отколку при високите температури на варењето и вриењето.

Динстување

Луѓето често пати го поврзуваат овој начин на готвење со блуткав и непријатен вкус, но тоа не е случај доколку се готви правилно и се додаде одредено количество на маснотија по готвењето. Готвењето на пареа се смета за еден од најдобрите начини за задрување на сите хранливи компоненти на храната. Истражувањата покажуваат дека водо-растворливите витамини и витамините сензитивни на топлина најдобро се зачувуваат со овој начин на подготовка.

Истражувачите заклучиле дека губењето на витаминот Ц е само околу 10%.

Печење и готвење на отворен оган

Печењето, за разлика од вриењето, варењето и динстувањето, е готвење со ,,сува” топлина, oдносно се користи воздухот за спроведување на топлината.

Печењето се користи при подготовката на леб и различни кондиторски производи, додека другиот начин за месо. Загубата на минералите и витамините при овој начин на готвење е минимален, но продолженото печење може да влијае на количеството на витамините од Ц групата, односно да го намали за 40%.

Пржење

Пржењето е дефинитивно најлошиот начин на кој можете да ја приготвите храната. Тоа пред сè се должи на неколку фактори:

• пржената храна е извор на многу калории
Не само што пржената храна е извор на калории, туку тие калории се всушност празни калории. При пржењето, најголемиот дел од витамините и минералите од храната се губат. Кога храната се пржи, таа ја губи водата и наместо тоа апсорбира масти. Со тоа, пржената храна станува уште повеќе калорична.

На пример:
100g компир содржи 90kcal од кои многу мал дел од маснотии, истиот тој компир во облик на помфрит, содржи неверојатни 300kcal, од кои повеќето од маснотии (17g заситени!)
100g риба има околу 100kcal и 1g маснотии. Истото количество пржена риба содржи повеќе од 200kcal и повеќе од 12g заситени маснотии!

• пржената храна содржи транс масти
Поголемиот дел од пржената храна ги содржи овие маснотии. Тие се најлошото нешто што може да го внесеме во нашиот организам. Трансмастите се опасни за нашето здравје поради тоа што го зголемуваат нивото на LDL холестеролот, триглицеридите. Во исто време, го намалуваат добриот или HDL холестерол.

• пржената храна го зголемува ризикот од дијабет и кардиоваскуларни заболувања
Научните студии покажуваат дека пржената храна може да ја зголеми отпорноста на инсулинот, јасно е и дека ,,лошите” заситени масти делуваат на зголемување на ризикот од сите кардиоваскуларни заболувања.

• огромната калориска вредност на оваа масна храна, го зголемува ризикот од гојазност, а со тоа и ризикот од поврзаните заболувања со оваа состојба

Дополнително на овие факти, при процесот на пржење се создаваат голем број на компоненти со различна токсичност. На пример, акриламидот кај компирите, со докажано канцерогено дејство.

10 корисни совети за максимално задржувањето на повеќето хранливи материи во храната која се готви:

1. Koристете што е можно помалку вода при варењето и вриењето.
2. Консумирајте ја останатата вода по готвењето доколку е тоа можно.
3. По можност, лупете ги зеленчуците и овошките по готвењето или воопшто не ги лупете.
4. Готвената храна изедете ја дента или следниот ден.
5. Термичкиот третман да трае што е можно помалку, секако додека се подготвени и безбедни овошките зеленчукот и месото.
6. Не користете сода бикарбона кога готвите зелечук. Иако содата помага во задржувањето на бојата, витаминот С може лесно да биде целосно загубен во алкалната средина која е причинета од содата.

Краток заклучок:

Многу е важно, во зависност од храната, да го изберете вистинскиот начин на подготовка, со цел задржување на сите нејзини хранливи компоненти, но и за оптимизирање на вкусот.

Избегнувајте го пржењето, доколку е можно и целосно. Генерално, за најуспешно готвење, важи правилото: гответе пократки периоди, на пониски температури и со минимално количество на вода.
Не дозволувајте да ви ,,избегаат” хранивите материи од чинијата!

Д-р Митов

Д-р Митов

Ние ви помагаме ВИШОКОТ КИЛОГРАМИ и поврзаните БОЛЕСТИ, на ПРИРОДЕН начин и трајно да ги отфрлите, за да бидете: ПОЗДРАВИ, ПОЛЕСНИ и ПОЛЕТНИ!

Leave a Replay

X
Добијте бесплатен пристап до нашиот неделен информатор