Кога станува збор за медитеранскиот начин на исхрана, историски гледано луѓето од овој регион на трпезата го имале она што земјата имала највеќе да им го понуди – многу свежа храна (овошје и зеленчук),
полнозрнести житарки, мешунки, јатки, семиња итн.
Бидејќи самите животни и нивното одгледување било скапо во однос на средства, но и на простор, употребата на месото во традиционалната медитеранска исхрана било ограничено на празниците, религиозните ритуали и некои специјални пригоди. Впрочем, ова во голема мера важи и за нашата македонска традиционална исхрана.
Денес, науката потврдува дека генерално растителната Медитеранска исхрана, каде месото, па и млечните производи се употребуваат најчесто како гарнир, а не како главно јадење, има бројни здравствени, но и еколошки придобивки.
[Поврзано: Повторно прогласена за најдобра исхрана на годината – Медитеранска исхрана 2020!]
Како месото да биде дел од здравата исхрана?
Главно, постојат три главни принципи според кои медитеранскиот начин на исхрана се ,,однесува” кон месото и тоа:
- Процесирани и ,,црвени” месни продукти (паштети, салами, печеници, чајни и слични препроцесирани продукти од месо) речиси никогаш – 0g.
- Помалку е подобро! – и кога се користи местото, всушност најчесто се употребува како еден вид на зачин. И кога е малку додадено, месото може значително да го подобри вкусот на оброкот!
- Начинот на подготовка е особено значаен! – никогаш немојте да го подготвувате месото со пржење и исто така избегнувајте печења на скара.
Многу повеќе на тема Медитеранска исхрана и месо, прочитајте во една од нашите претходни статии: Што вели Медитеранската исхрана за месото?
Во продолжение, ви нудиме еден типичен медитерански рецепт во кој се употребува пилешко месо и булгур, како основа за една богата и разнобојна, хранлива салата. Многу повеќе околу корисните дејства и зошто треба многу почесто да се јаде булгур, кој впрочем доста често се користел од нашите претци во минатото, прочитајте тука.
[Поврзано: За храната – белото е црно, а разнобојното е живот!]
За овој рецепт, потребни ќе ви бидат:
- 1,5 чаша булгур
- Околу 300g пилешки стек, претходно испечен (може и варен) и изрендан
- 30-тина грами фета сирење (опционо)
- 1 лажичка путер од кикирики
- Половина чаша нискомаслен јогурт
- 1 краставица со средна големина, исечкана ситно, но по должината
- 1 домат со средна големина, или една чашка чери домати, ситно исечкани
- Еден помал црвен кромид, ситно исечкан
- 1 главичка свеж лук, ситно исечкан
- 1,5 лажица оцет
- 1,5 лажичка копар
- Сол и бибер (може и некои други зачини според вкус)
- 2,5 чаши вода
- 1 лажица ладно цедено маслиново масло
Начин на подготовка:
- Загрејте го маслото на средно висока температура и додадете го булгурот. Гответе до 3 минути, додека не зарумени. Од време навреме промешувајте ја смесата. Потоа, додадете ја водата и загревајте до зовривање. Намалете ја доплината и крчкајте 15-тина минути, додека булгурот не се свари. Исцедете ја содржината, а потоа исплакнете добро и поделете ја на 4 еднакви делови.
- Комбинирајте го јогуртот со путерот од кикирики, јаболковиот оцет, исечканиот лук. Додајте сол и зачинете со бибер, копар. По желба, користете и некои други зачини според вкус.
- Измешајте го пилешкото месо заедно со исечканите свежи зеленчуци и нарендајте малку фета сирење (по желба). Комбинирајте ја оваа смеса со булгурот, подеднакво во секоја чинија, а потоа додадете од претходно подготвениот сос.
- Овој рецепт прави околу 4 порции.
Нутритивна вредност:
(на една порција)
Калории: 400 Јаглехидрати: 50g од кои растителни влакна: 8.5g и шеќери: 4.5g; Протеини: 24g; Масти: 13g од кои заситени масти: 4g и омега 3 масни киселини: 0,5g; Витамин Б3: 6mg; Витамин Б6: 0,5mg; Витамин Б12: 1µg; Фолна киселина: 50µg; Витамин A: 400 IU; Бакар: 0,2mg; Железо: 3mg; Калиум: 350mg; Maгнезиум: 120mg; Манган: 1.7mg; Фосфор: 300mg; Калиум: 550mg; Селен: 20µg; Цинк: 3,8mg;