Без разлика на возраста и физичката подготвеност, никогаш не е доцна да се започне со вежбање. Како што старееме, сосем е нормално нивото на енергија и еланот за било каква физичка активност да се намалува. Но, ова не значи дека треба трајно да се откажеме од вежбањето и бенефитите кои истото ги носи.
Кај повозрасните лица, бројните здравствени проблеми, зголемената телесна тежина, намалената енергија и подвижност може да се главен фактор за нивната неактивност. Ваквите околности не треба да доведат до обесхрабрување, бидејќи навистина и најмалата активност е корисна за нашето здравје.
Денес, ќе продискутираме за бенефитите кои ги дава вежбањето кај постарите лица и како воопшто да не дојде до прекин во оваа здрава навика.
Зошто е важна физичката активност кај постарите лица?
Проценките се дека луѓето над 65 години, во просек, поминуваат 10+ часа во денот, во седечка или легната положба. Ваквата неактивност има значаен ефект врз нивното здравје. Ризикот од пад, срцеви заболувања и предвремена смрт се зголемува поради ваквиот начин на живот.
Со самото стареење, евидентно е дека телото мора да се раздвижува доколку сакаме квалитетен живот. Најобичните секојдневни активности, како прошетки, пазарење или дружење со пријателите може да бидат отежнати или спречени поради недоволната активност. Можно е да се јават болки во делови од телото што претходно не ни претставувале проблем.
Истражувањата се неоспорни и навистина бројни се придобивките од физичката активност, како за старите лица, така и за сета останата популација.
Бенефити од практикување на некаква физичка активност кај постарата популација
1 . Намален ризик и последици од одредени заболувања
Со редовно вежбање, се забележуваат позитивни промени кај: имуниот систем, дигестијата, крвниот притисок, густината и цврстината на коските, се намалува ризикот од појава на Алцхајмерова болест, дијабет, остеопороза и сл. Покрај подобрувањето на постоечките состојби, вежбањето има и превентивна улога, односно го намалува ризикот од појава на нови заболувања. Дури и лесни вежби како пешачењето, може да се навистина корисни во превенцијата и справувањето со заболувања.
2 . Намален ризик од пад или повреда
Постарите лица се посклони кон падови или повреди при извршувањето на секојдневните активности. Во случај на пад, способноста на лицето само да се грижи за себе е сериозно намалена, па дури и невозможна. Покрај тоа, времето за заздравување кај старите лица е значително подолго. Затоа е најдобро да се направи се што е можно да се намали ризикот од пад. Во тој поглед, вежбањето е навистина важно, бидејќи ја подобрува силата во мускулите, флексибилноста, но и рамнотежата и координацијата. Старите лица кои се редовно физички активни имаат навистина помал ризик од повреда.
3 . Подобро ментално здравје и когнитивни функции
Имајќи активно секојдневие, а особено во природа, постарите лица си помагаат и го одржуваат нивното ментално здравје. Депресијата, стресот, лошото расположение и анксиозноста се некои состојби на кои вежбањето има значително позитивно влијание. Активности кои се одвиваат во природа, како пешачење или возење на велосипед даваат дополнителен бенефит.
Повеќе за ефектот кој го има природата врз нашето ментално здравје, може да прочитате тука.
4 . Поздраво срце и намален крвен притисок
Редовно вежбање може да го намали пулсот при мирување, крвниот притисок, но и да ги подобри нивоата на кислород во крвта. Ризикот за појава на одредени кардиоваскуларни заболувања се намалува доколку се практикува редовен режим на физичка активност. Покрај тоа, вежбањето може позитивно да влијае на губењето на вишокот килограми, а со тоа индиректно го подобруваме здравјето на нашето срце и на крвните садови.
5 . Позитивно влијае на дружењето и социјализацијата
Физичката активност е секогаш позабавна со пријатели. Поради пандемијата ваквиот контакт беше спречен, па многу луѓе беа приморани да вежбаат сами. Но, активностите на отворено може секогаш да ги практикуваме со нашите блиски. Ваквата пракса делува позитивно и врз нашето расположение и ментално здравје, но и на нашето физичко здравје и кондиција.
Некои активности кои постарите лица може да ги практикувааат со цел да се физички поактивни
1 . Вежби во вода
Вежбите во вода, особено аеробичните, се исклучително корисни за повозрасните лица и за оние кои страдаат од артритис или болки во зглобовите. Бидејќи телото плута во водата, помалку стрес и тежина се става врз зглобовите. Дополнително, водата дава еден вид на отпор при движењето, што ги активира мускулите и всушност претставува на еден начин вежбање со тежина. Вежбите во вода ја подобруваат силата на мускулите, флексибилноста на телото и се одлични за балансот и координацијата.
2 . Пешачење
Можеби најлесна за практикување, а сепак најпрактична форма на физичка активност. Тоа значително ги намалува ризиците од срцеви заболувања, дијабет, мозочен удар и сл. Пешачењето може лесно да премине во навика и да се модифицира неговиот интензитет и времетраење. За општата популација, препораките се да се прават околу 10.000 чекори на ден. Но, за постарите лица или за луѓето кои имаат одредени потешкотии при пешачењето, помали и пократки прошетки се сепак доста корисни. Пешачењето е исто така социјална активност, која може да се практикува во разни средини – планини, плажи, град, паркови и сл.
3 . Возење велосипед
Како лесно достапна и популарна активност, возењето велосипед може да направи чуда за здравјето. Возењето со низок интензитет не го подложува телото на некој поголем стрес и оптоварување, а сепак може да допринесе кон подобро здравје на срцето, подобра сила на мускулите и цврстина на коските. Исто така, возењето е и одличен начин за патување во урбана средина и на тој начин лесно се вклопува во секојдневието.
4 . Вежби со некаков отпор
Ваквите вежби доколку се правилно изведени, може значително да ги зајакнат мускулите и коските. Ова е клучно при стареењето , бидејќи со годините, мускулната маса во човековото тело се намалува и ослабнува. Задржувајќи и одржувајќи ги постоечките мускули, се олеснува секојдневното движење и извршување на обврските.
Вежби од ваков тип има навистина многу. Добар почеток може да бидат некои вежби за нозе – „чучњеви“, степер или сл. Вежбите за раце се навистина едностави и доволно е да имаме некаков вид на ластик за отпор или тегови со мала тежина.
5 . Истегнување
Иако не е форма на вежбање, истегнувањето може да помогне со одржување на добро држење на телото, еластичност и подобра стабилност. Препорачливи се благи, умерени истегнувања, што не предизвикуваат чувство на непријатност. Исто така, истегнувањето во комбинација со правилно, длабоко дишење може да има позитивен ефект врз нивото на стрес и анксиозност.
6 . Активности низ домот
Секаква активност во домот што го раздвижува и активира нашето тело, има корисно влијание на нашето здравје. Чистењето, раскренувањето, па и одржувањето на дворот или градината, се активности кои се дел од секојдневието а ги одржуваат нашите мускули. Дополнително, може да имаат и позитивно влијание на расположението, стресот и умот.
