fbpx

Извонредниот ефект на градското ЗЕЛЕНИЛО врз МЕНТАЛНОТО здравје

tonus

Една неодамна објавена долгорочна и сеопфатна студија на Орхус Универзитетот од Данска, спроведена на националнo ниво  утврдува дека изложеноста на зеленило во детството – паркови, шуми, рурални средини, ливади – значително го намалува ризикот од низа ментални нарушувања подоцнежните години од животот.


Зелените градови се иднината


Се смета дека оваа студија значително ќе влијае на дизајнирањето на новите градови во иднина, но и на поголемото зазелнување на постоечките градови. Зеленилото има повеќекратно позитивно дејство во урбаните средини.

Позитивно дејство во однос на животната средина, физичкото здравје на луѓето (помало загадување, повеќе свеж воздух итн), но и на визуелниот ефект.

"“Online”/

Постоеја широко распространети тези, но и студиски тврдења според кои зеленилото делува позитивно и на менталното здравје, а споменатата студија, инаку најголемата епидемиолошка студија на оваа тематика(објавена во Proceedings of the National Academy of Sciences), уште еднаш ги потврдува ваквките тези и дава еден дополнителен, силен аргумент за зголемувањето на зелените површини во градовите.

Што испитувала студијата?


Три работи биле клучни за да биде можно ова истражување, данскиот регистар и архив со детални географски, сателитски снимки од целата територија на Данска, внимателно водените здравствени досиеја од здравствените институции, но и социоекономските податоци за граѓаните. Истражувачите можеле да ,,отидат” наназад во историјата, дури до 1985 година, без недостаток од информации во споменатите 3 тематики.

Сателитските снимки биле вкрстувани со здравствените досиеа на речиси милион Данци, главно во однос на нивното ментално здравје.

Треливите научници добиле резултати според кои оние Данци кои детството го поминале во средини со повеќе зеленило, имале дури 55% помал ризик од развивање на некое ментално заболувања, вклучително депресија, анксиозност и други, но и исто толку помала веројатност за склоност кон некакви пороци во подоцнежните години од животот(алкохол, пушење, психотропни супстанции итн.).

Значи, влијанието на зеленилото во периодот на детството е од особено значење.

Според студијата, зеленилото е речиси подеднаков ризик-фактор за менталното здравје како наследниот или генетскиот фактор и раниот родителски период(период кога се најчести менталните нарушувања). Единствено посилен фактор кој влијае на развивањето ментални заболувања е социоекономскиот статус.

На кој начин делува зеленилото?

Иако истражувачите не можеле да го утврдат точниот механизам на влијание и сé уште работат на проблематиката, јасно е дека зеленилото стимулира физичка активност, поинтензивна социјализација, ги намалува загадувањето и изложеноста на бука, но делува и имуностимулирачки.

Изложеноста на корисна, но и помали количини на штетна микрофлора ја стимулира работата на имуниот систем и го зајакнува имуниот одговор, па тој е спремен подобро да го брани организмот кога има навистина потреба од одбрана.

Исто така, зеленилото може позитивно да придонесе при лекување на некои психолошки нарушувања – зелениот простор делува особено смирувачки за ,,престимулираните“ или пренадразнетите умови.

Студијата утврдила дека дејството е најсилно позитивно при депресија, невротично однесување и други состојби поврзани со хроничниот стрес. Дополнително, позитивниот ефект зависел од временскиот интервал на изложеност – оние кои биле подолго изложени, имале помал ризик од ментално здравје.

Урбаните средини, ризик-фактор за психички нарушувања

Некои претходно правени истражувања покажуваат дека индивидуите кои живеат во градски средини имаат зголемен ризик од нарушено ментално здравје. Специфичниот механизам на дејство и тука не е сосема јасен, но покажано е дека оние кои живеат во урбаните средини имаат поголема неврна активност, што се поврзува со хроничен стрес. Ваквиот стрес е прв ризик-фактор за низа на ментални заболвувања.

Ова се загрижувачки податоци, бидејќи повеќе од половината од светското население живее во вакви средини, а дополнително трендот на урбано живее во догледно време ќе расте и тоа најверојатно експоненцијално. Така, научниците од областа на медицината се во постојана потрага на среднорочни, но и подолгорочни решенија во однос на менталните нарушувања.

Едно од нив може да биде, одредени квоти со задолжително зеленило во новоизградените градови и постепено зазеленување на огромнен дел од површините на постоечките градови. На пример зеленило на крововите од зградите и во секоја друга  можна достапна површина која може да се искористи за ваква намена.

Извор:
(2019) Residential green space in childhood is associated with lower risk of psychiatric disorders from adolescence into adulthood.

 

Д-р Митов

Д-р Митов

Ние ви помагаме ВИШОКОТ КИЛОГРАМИ и поврзаните БОЛЕСТИ, на ПРИРОДЕН начин и трајно да ги отфрлите, за да бидете: ПОЗДРАВИ, ПОЛЕСНИ и ПОЛЕТНИ!

Leave a Replay

X
Добијте бесплатен пристап до нашиот неделен информатор