Постојано потенцираме дека столбот на здравјето го сочинуваат: здравата исхрана, физичката активност и редовниот и квалитетен сон. Доколку овие три сегменти се во баланс, ние помагаме во одржување на нашето оптимално здравје, виталност и енергичност. Овие три параметри се исто така меѓусебно зависни и поврзани, па поради тоа мора да се одржува и одредена рамнотежа. Во тој поглед, денес ќе зборуваме малку повеќе за поврзаноста меѓу сонот и физичката активност и ќе погледнеме како истите си влијаат меѓусебно.
Зошто е важна редовната физичка активност?
Редовната физичка активност, покрај здравата исхрана, е можеби една од наједноставните, а сепак најефикасни алатки за одржување на нашето здравје и виталност. Како здрава навика, вежбањето може значително да допринесе кон подобрување на нашето физичко, но и ментално здравје.
Дел од придобивките кои физичката активност ги дава се:
- Одржување на телесната тежина – физичката активност помага да ја одржиме, па и намалиме телесната тежина, бидејќи таа ја зголемува потрошувачката на калории. Било кој тип на активност, во било кој период може да ви помогне да потрошите неколку дополнителни калории.
- Подобрено срцево здравје и намален ризик од заболувања – вежбањето е добар начин да се регулира „лошиот“ LDL холестерол, а да се подобри нивото на т.н „добар“ холестерол. Редовната физичка активност го намалува ризикот за: мозочен удар, срцев удар, хипертензија, тип 2 дијабет и сл.
- Подобар и поквалитетен сон – физичката активност е еден од најдобрите начини за да го подобриме квалитетот на нашето спиење. Повеќе на оваа тема може да прочитате во една од нашите претходни статии, која можете да ја најдете тука.
- Подобрена физичка подготвеност, градење ново мускулно ткиво и поздрави и посилни коски.
- Подобрено расположение – вежбањето и движењето доведуваат до лачење на одредени хормони – ендорфини, адреналин и сл. Тие се сметаат за заслужни за ефектот на подобрување на расположението кој го има физичката активност.
Како влијае физичката активност врз нашите навики за спиење?
Логично е да се очекува дека нашиот степен на физичка активност и раздвиженост директно ќе влијае на потребите и навиките за спиење. Бројни истражувања покажале дека редовната физичка активност може да го подобри нашиот квалитет на спиење. Кардио или аеробичните вежби, како и вежбите со тежина биле докажани активности кои го подобруваат сонот. За подобар сон кај постари лица била доволна и само кратка и умерена физичка активност, додека за младите била потребна подолга и поинтензивна. Се смета дека вежбањето во попладневните часови или раните ноќни часови најмногу помага при спиењето. Вежбањето непосредно пред спиење ги зголемува стрес хормоните и може да предизвика проблеми со спиењето.
Дополнително, се смета дека вежбањето, особено она со малку повисок интензитет, го олеснува заспивањето односно, го намалува времето кое ни е потребно за да заспиеме. Исто така, редовното вежбање го намалува чувството на поспаност за време на денот и кај некои луѓе ја намалува потребата од лекарства за спиење. Во истражување спроведено во 2013 година, околу 80% од испитаниците кои редовно практикувале физичка активност се изјасниле дека имаат добар и квалитетен сон. За луѓето кои не вежбале редовно, овој процент бил 56%. Истото истражување покажало и дека на луѓето кои вежбаат им е потребно помалку часови сон во текот на работната недела во споредба со оние кои не вежбаат. Ризиците од појава на проблеми со спиењето – несоница, нарушен сон, исто така може да се намалат преку редовно вежбање.
Физичката активност го подобрува спиењето преку елиминирање на стресот и анксиозноста
Добро е познато дека стресот и анксиозноста се најголемите непријатели на добриот и квалитетен сон. Во тој поглед, редовната физичка активност е докажана и добро позната алатка за справување со ваквите емоции и истата може значително да го подобри нашето расположение и да го намали чувството на немир и грижа. Впрочем, физичката активност и вежбањето се сметаат за еден од најдобро проучените и докажани начини за справување со стресот и анксиозноста. Исто така, физичката активност може да ја намали и онаа т.н анксиозност поради несоница, која често се јавува пред заспивањето кај лицата со несоница. Помалку стрес значи и подобар сон и полесно заспивање. Дополнително, самото вежбање ќе не замори, што пак дополнително може да влијае позитивно на потребата за сон. Поради тоа, доколку постојат проблеми со спиењето, редовната физичка активност и раздвижување треба да бидат нашата прва опција.
