fbpx

Синдром на скршено срце – може ли да се умре од тага?

Често можеме да чуеме од некого дека има ,,скршено срце”. Секако, ова е метафорички кажно, но постои и вистинска медицинска дијагноза позната како синдром на скршено срце.

Сигурно некогаш сте се запрашале како е можно двајца повозрасни сопружници да умрат еден по друг, во само неколку денови, иако едниот можеби немал некакво тешко заболување. Најверојатно во вакви случаеви се работи токму за синдромот на скршено срце, кој е предизвикан од енормно стресната ситуација. Но, постојат и други пример кога може да дојде до овој синдром.

Медицинските лица го нарекуваат уште и стресно-индуцирана кардиомиопатија.

Други причинители кои можат да го предизвикаат се и:

• тешки операции
• некои сериозни заболувања
• некакви економски проблеми
• сообраќајни несреќи
• емотивни сеќавања

Но. може да биде предизвикан и од ,,добар” шок, како на пример добивка на огромна сума пари на игри на среќа.

Што всушност се случува?

Се смета дека при синдром на скршено срце, дел од срцето наречен лева вентрикула или попознат како лева комора, привремено ослабнува и настануваат сериозни проблеми со испумпувањето на крвта.

Експертите исто така веруваат дека коронарните артерии кои што го хранат срцевиот мускул со кислород, на еден начин се згрчуваат. Ова може да создаде силна болка во градите.

Ако ваквата состојба брзо не се третира, може да биде смртоносна исто како и срцевиот удар.


Симптоми

Најчестите симптоми се болка во градите и недостаток од здив, односно пациентот има чувство слично на срцевиот удар. Дополнително, можни се и:

◦ збунетост и замор
◦ намален крвен притисок
◦ гадење
◦ неправилни отчукувања на срцето

Симптомите настануваат неколку часа по нагло настанатиот стрес или шок.


Ризични групи

Жените се поподложни од мажите на синдромот на скршено срце. Ова е особено случај кај жените над 50 годишна возраст, што веројатно е резултат на пониските нивоа на естроген, но докторите не се сосем сигурни за точните причини.

Експертите исто така веруваат дека генетиката игра сериозна улога, но луѓето со одредени здравствени нарушувања се најризични:

• луѓето со тешки повреди на главата
• луѓето со епилептични напади
• луѓето со психички нарушувања како депресија и анксиозност

Дијагностицирање

Ако докторот се сомнева на оваа дијагноза, можно е да препорача неколку тестови кои ќе ја докажат, како што се:

физички преглед и историја на болести – поставување прашања за симптомите и за тоа дали неодамна е доживеан некаков силен акутен стрес

ЕКГ(електрокардиограм) – преглед на ритамот и структурата на срцето.

крвна слика – може да укаже на некакви срцеви оштетувања.

коронарен ангиограм – тест за заболувања на коронарните артерии.

ехокардиограм – овој ултразвучен метод му овозможува на докторот да забележи некакви промени во правилниот облик на срцето, односно дали постојат некакви зголемувања.
рентген – исто така може да укаже на неправилности во обликот на срцето, но и да покаже дали причинител на симптомите се некакви проблеми со белите дробови.

Терапија

Синдромот на скршено срце се лечи. Докоторите препишуваат специјални медикаменти за третирање на срцевото затајување, како на пример: ACE инхибитори, бета-блокери и диуретици.

Опоравување

Компликации се можни, но сепак луѓето кои го преживуваат првичниот ,,напад” на срцето предизвикан од силниот акутен стрес, најчесто целосно се опоравуваат во наредните 4 до 8 недели.

Значи, вистина е, се умира од „скршено срце”.

7 причини зошто да пиете чај и во лето!

Пиењето на чај е традиционален ритуал во повеќе земји ширум светот: Индија, Велика Британија, Кина, земјите од Блискиот Исток, Северна Африка итн.

Кај нас, исто така постои ваков обичај, но генерално во зима или во периодот на грипови.

Нашите предци ги користеле чаевите во традиционалната медицина со векови, а веројатно тоа било резултат на некаква позитивна пракса. Врз база на искуствата на традиционалната медицина, научниците денес прават доста истражувања за да проверат дали навистина одредени типови чаеви можат да бидат од корист за здравјето.

Во текстов ќе се осврнеме на тоа што вели науката за чаевите и ќе дадеме повеќе причини зошто пиењето чај е соодветно и во топлите пролетни и летни месеци.

Чајот може да биде релаксирачки ритуал

Можеби изгледа најлесната работа на светот, но способноста на момент да се одвоите од секојдневната реалност и не е така едноставна работа.

Затоа ни се значајни ритуалите кои не релаксираат, а можеби и не сме свесни за тоа.

Помеѓу примерите за позитивни релаксирачки ритуали е и редовното пиење чај.

Интересно е како нашиот мозок некогаш и сосем несвесно, суптилно ги употребува овие кратки моменти на уживање кои можат да делуваат амортизирачки на насобраниот стрес во текот на работната недела и значително да ни помагаат полесно да поминеме низ секојдневните предизвици.

Значи, тие можат да бидат доста успешен начин за справување со хроничниот стрес, што директно допринесува за подобрен квалитет на живот во целина, бидејќи знаеме дека ваквиот стрес на долг рок, во комбинација со повеќе други елементи може да води и кон намален имунитет, нарушена дигестија, когнитивна функација, нарушен сон, но и некои посериозни заболувања.


Чајот може да биде добар и за физичкото здравје

Покрај тоа што различните чаеви ни обезбедуваат уживање во нивните различни, богати вкусови и се позитивен релаксирачки ритуал, сé поголем број истражувања укажуваат дека чаевите можат да бидат од особена корист и за различни аспекти од нашето здравје.

На пример, една 7-годишна кинеска студија која за испитаници имала над 100 илјади луѓе, утврдила дека оние кои редовно пиеле чај, имале помала веројатност од развивање кардиоваскуларни заболувања. Поврзаноста на доброто кардиоваскуларно здравје и пиењето чај била најцврста кај оние што пиеле чај најмалку еднаш на дневна база, односно кај т.н. ритуални уживатели.

Според споменатото истражување овие уживатели во просек живеат околу 1 година повеќе од оние кои не пијат или многу ретко пијат чај.

Дополнително, како и од некои претоходни студии, утврдено било дека пиењето чај може да помогне при хипертензијата – прв ризик-фактор за срцевото здравје.

Зелениот чај бил издвоен како најдобар, пред црниот. Се смета дека пред сé позитивниот ефект на зелениот чај се должи на неговата богата антиоксидативна содржина.

Главните антиоксиданти се флавоноидите, биоактивни компоненти кои преку спречувањето на оксидативниот стрес, се борат со хроничната инфламација. Оваа инфламација е помеѓу главните ризик-фактори за повеќето хронични заболувања.

Хербални и нехербални чаеви

Всушност сите нехербални чаеви се направени од листовите на растението Camellia sinesis, а од процесирањето зависи дали тие ќе завршат како црн, зелен или оолонг чај. Нехербалните чаеви се сметаат за ,,вистински“ чаеви.

Зелениот чај е најмалку процесираната варијанта и е најбогат со полифенолни антиоксиданти, помеѓу кои најважен е катехинот. Затоа најчесто зелениот чај се препорачува и како најздрав.

Хербалните чаеви, за разлика од нехербалните, можат да се направат од било кој дел од растението, а најчесто се комбинации од различни елементи на различни билки. Одредени хербални чаеви се познати по лековитата вредност, најчесто во однос на олеснување на симптомите на повеќе дигестивни нарушувања.

7 научно-засновани здравствени бенефити од различните видови чај :

Антивоспалително дејство – борба со слободните радикални, но некои студии велат дека чаевите можат да не зашитат и токсините на загадениот воздух.

◦ Олеснувачко дејство при повеќе дигестивни нарушувања

◦ Помала содржина на кофеин од кафето – значи добра замена за кафе кај оние што имаат проблем со кофеинот.

◦ Намален ризик од кардиоваскуларни заболувања

◦ Можат да помогнат при намалувањето на телесната тежина – близу до 0 калории

◦ Заштитно дејство во однос на коските – витамин К

◦ Имуностимулирачко дејство и антиканцерогено дејство

Во некоја од наредните статии ќе се осврнеме поконкретно на некои чаеви со најдобро дејство по човековото здравје.

Жешкиот чај треба да се пие и во лето!

Периодот кој следи пред нас ќе биде најверојатно со навистина високи температури.

Зборовите чај и лето некако не одат во една иста реченица, но едно истражување значително ја менува перспективата. Верувале или не, жешкиот чај во текот на летните горештини може да ни помогне да се оладиме.

Ваквото тврдење во повеќе земји и не е толку изненадувачко. Имено, во Мароко, земја во северна Африка, летните температури многу често го надминуваат 45-тиот степен, но сепак луѓето не ја исклучуваат навиката за пиење топол чај. Ова не е случај само во Мароко туку и во повеќе земји со тропска, па и екватроска клима.

Ваквиот обичај во топлите краишта ги заинтригирал научниците да проверат што се случува, па Скандинавското физиолошко друштво спровело студија во 2012 година. Испитувани биле топлинските ,,резерви” на 9 мажи, по нивната физичка активност, а потоа биле мерени физичките реакции на телото од пиењето течности со различен опсег на температури.

Заклучокот бил дека волонтерите изгубиле повеќе топлина, односно повеќе се ,,оладиле”
по пиењето на флуиди со повисоки температури.

Истражувачите сметаат дека како причина за ова може да се смета дополнителното стимулирање кое го прави топлиот пијалак на термо-сензорниот систем на организмот. Тоа понатаму предизвикува поинтензивно потење, а преку него и губење на топлината, односно  ладење.

Тоа е една од причините и зошто луѓето кои живеат во потоплите краишта јадат жешки супи и чорби во топлите денови.

Извонредниот ефект на градското ЗЕЛЕНИЛО врз МЕНТАЛНОТО здравје

Една неодамна објавена долгорочна и сеопфатна студија на Орхус Универзитетот од Данска, спроведена на националнo ниво  утврдува дека изложеноста на зеленило во детството – паркови, шуми, рурални средини, ливади – значително го намалува ризикот од низа ментални нарушувања подоцнежните години од животот.


Зелените градови се иднината


Се смета дека оваа студија значително ќе влијае на дизајнирањето на новите градови во иднина, но и на поголемото зазелнување на постоечките градови. Зеленилото има повеќекратно позитивно дејство во урбаните средини.

Позитивно дејство во однос на животната средина, физичкото здравје на луѓето (помало загадување, повеќе свеж воздух итн), но и на визуелниот ефект.

Постоеја широко распространети тези, но и студиски тврдења според кои зеленилото делува позитивно и на менталното здравје, а споменатата студија, инаку најголемата епидемиолошка студија на оваа тематика(објавена во Proceedings of the National Academy of Sciences), уште еднаш ги потврдува ваквките тези и дава еден дополнителен, силен аргумент за зголемувањето на зелените површини во градовите.

Што испитувала студијата?


Три работи биле клучни за да биде можно ова истражување, данскиот регистар и архив со детални географски, сателитски снимки од целата територија на Данска, внимателно водените здравствени досиеја од здравствените институции, но и социоекономските податоци за граѓаните. Истражувачите можеле да ,,отидат” наназад во историјата, дури до 1985 година, без недостаток од информации во споменатите 3 тематики.

Сателитските снимки биле вкрстувани со здравствените досиеа на речиси милион Данци, главно во однос на нивното ментално здравје.

Треливите научници добиле резултати според кои оние Данци кои детството го поминале во средини со повеќе зеленило, имале дури 55% помал ризик од развивање на некое ментално заболувања, вклучително депресија, анксиозност и други, но и исто толку помала веројатност за склоност кон некакви пороци во подоцнежните години од животот(алкохол, пушење, психотропни супстанции итн.).

Значи, влијанието на зеленилото во периодот на детството е од особено значење.

Според студијата, зеленилото е речиси подеднаков ризик-фактор за менталното здравје како наследниот или генетскиот фактор и раниот родителски период(период кога се најчести менталните нарушувања). Единствено посилен фактор кој влијае на развивањето ментални заболувања е социоекономскиот статус.

На кој начин делува зеленилото?

Иако истражувачите не можеле да го утврдат точниот механизам на влијание и сé уште работат на проблематиката, јасно е дека зеленилото стимулира физичка активност, поинтензивна социјализација, ги намалува загадувањето и изложеноста на бука, но делува и имуностимулирачки.

Изложеноста на корисна, но и помали количини на штетна микрофлора ја стимулира работата на имуниот систем и го зајакнува имуниот одговор, па тој е спремен подобро да го брани организмот кога има навистина потреба од одбрана.

Исто така, зеленилото може позитивно да придонесе при лекување на некои психолошки нарушувања – зелениот простор делува особено смирувачки за ,,престимулираните“ или пренадразнетите умови.

Студијата утврдила дека дејството е најсилно позитивно при депресија, невротично однесување и други состојби поврзани со хроничниот стрес. Дополнително, позитивниот ефект зависел од временскиот интервал на изложеност – оние кои биле подолго изложени, имале помал ризик од ментално здравје.

Урбаните средини, ризик-фактор за психички нарушувања

Некои претходно правени истражувања покажуваат дека индивидуите кои живеат во градски средини имаат зголемен ризик од нарушено ментално здравје. Специфичниот механизам на дејство и тука не е сосема јасен, но покажано е дека оние кои живеат во урбаните средини имаат поголема неврна активност, што се поврзува со хроничен стрес. Ваквиот стрес е прв ризик-фактор за низа на ментални заболвувања.

Ова се загрижувачки податоци, бидејќи повеќе од половината од светското население живее во вакви средини, а дополнително трендот на урбано живее во догледно време ќе расте и тоа најверојатно експоненцијално. Така, научниците од областа на медицината се во постојана потрага на среднорочни, но и подолгорочни решенија во однос на менталните нарушувања.

Едно од нив може да биде, одредени квоти со задолжително зеленило во новоизградените градови и постепено зазеленување на огромнен дел од површините на постоечките градови. На пример зеленило на крововите од зградите и во секоја друга  можна достапна површина која може да се искористи за ваква намена.

Извор:
(2019) Residential green space in childhood is associated with lower risk of psychiatric disorders from adolescence into adulthood.

 

Повторно прогласена за најдобра исхрана на годината – Медитеранска исхрана 2020!

Постојат многу видови диети, но Медитеранскиот начин на исхрана доминира над нив со својата научна потврденост, како и со вековната традиција.

Што подразбираме под Медитерански начин на исхрана?

Генерално е прифатено дека луѓето кои живеат во медитеранскиот регион имаат подолг животен век и помалку страдаат од хронични заболувања.

Не се работи за некоја посебна тајна, луѓето во овие региони водат физички поактивен живот, јадат претежно храна без додадени шеќери, заситени масти, месото го избегнуваат, мастите претежно ги добиваат од маслиновото масло и јатките, а препроцесиранта храна е реткост.

Така, Медитеранската исхрана може да понуди низа на здравствени бенефити, вклучително губење на килограмите, поздрави срце и мозок, превенција од канцер, контрола и превенција на дијабетот итн.

Не постои ,,една” Медитеранска диета. Грците јадат различно од Италијаните, кои пак јадат различно од Французите, Шпанците и оние на блискиот исток. Сепак, принципите се споделени.

Убедливо најдобар начин на исхрана помеѓу постоечките, според научниците од областа!

35 начини на исхрана биле рангирани по различни основи од панел здравствени експерти. Во повеќето зададени параметри Медитеранската исхрана била прва, а била прогласена за најдобра и во вкупниот пласман, односно по анализирањето на сите параметри заедно.

Таа добила највеќе гласови во конкуренцијата за најдобра растително-базирана исхрана, најдобра исхрана за дијабет, најлесно прифатлив здрав начин на исхрана и што е исто така значајно – најлесна исхрана за примена во секојдневнието. Второто место го освоила во однос на најдобрите начини на исхрана за срцевото здравје.

Како функционира Медитеранскиот начин на исхрана?

Бидејќи овој начин на исхрана се базира на одредени принципи, а не на точно структурирана диета, самите одлучувате колку калории треба да изедете за да ја намалите или зголемите телесната тежина, која физичка активност ќе ја изберете и како ќе го ,,обликувате” менито од препорачаните намирници.

Т.н. Медитеранска пирамида на исхрана би требало да ви помогне полесно да почнете.
На самото дно од пирамидата се наоѓа свежата храна (овошје, зеленчук), полнозрнаста храна, мешунките, маслиновото масло и некои билки и зачини. Значи, ова е базата, овие намирници треба да се секојдневние и можат да се консумираат и во поголеми количини.

На следното скалило се наоѓаат рибата и останатата морска храна, што треба да се јадете до неколку пати во неделата. Последното скалило е резервирано за јајцата, сирењето и јогуртот, тие треба да се на трпезата максимум два пати неделно.

Белото месо и слатките се можеби за некои специјални пригоди

Уште некоја чаша црвено вино во текот на неделата и умерена физичка активност и нема некоја поголема филозофија, подготвени сте да ја следите оваа исхрана. За среќа е  блиска и до нашата традиционална, па тоа ја прави дополнително полесна за прифаќање и усвојување.

Дали е скапо да се храниме ,,медитерански”?

Иако некои продукти знаат да чинат доста, како маслиновото масло, јатките и рибата, сепак базата на оваа исхрана е составена од продукти кои се лесно достапни и со прифатлива цена, како: мешунките, овошките, зеленчукот, житарките итн.

Поскапите намирници, исто така повеќе траат и се купуваат поретко.

Цената може да зависи и од вашиот избор на одредени намирници, но генерално земено, Македонија е богата со разни видови на квалитетна свежа храна, мешунки и полнозрнасти житарки со достапни цени.

Може да се каже дека потрошените средства се во најмала рака исти како оние при типичната македонска, не толку здрава, обемна исхрана.

Дали може да ни помогне во слабеењето?

Медитеранскиот начин на исхрана може да помогне за намалување на телесната тежина.

Ова е случај и покрај тоа што Медитеранската исхрана содржи повеќе намирници со значителен процент на маснотии(маслиново масло, авокадо, маслинки, сирење, јатки итн). Сепак, овие масти се сметаат за здрави и сé повеќе истражувања ни укажуваат дека од нив имаме разни видови на бенефити, меѓу кои и здраво слабеење.

Секако дека количините се важни, на крајот кога станува збор за слабеењето, од огромно значење е калорискиот дефицит, односно да внесуваме помалку калории од што трошиме.

Значи, ако сте во калориски дефицит и јадете од горенаведените продукти богати со здрави маснотии, сигурно нема да се здебелите, дури ти ќе ви бидат од помош.

Низа на студии се правени на оваа тематика, ќе наведеме 2:

• Една студија од 2018 за испитаници имала над 30 илјади Италијанци. Анализирани биле нивните навики во однос на исхраната. Истражувачите заклучиле дека следењето на Медитеранската исхрана е директно поврзано со намалена веројатност од гојазност и од зголемен обем на струкот.

• Една мета-анализа на 21 студија, објавена во 2008 дава резултати според кои следењето на оваа исхрана може да води кон намалување на телесната тежина кај оние со вишок, но  кон намален ризик од гојазност.

Неколку причини зошто е толку лесна за следење и усвојување како навика?

Нема строги, ригоризни ограничувања

◦ Никогаш нема да бидете гладни, напротив, а ќе слабеете

◦ Лесно достапни, вкусни и рецепти лесни за приготвување

И конечно, Медитеранската исхрана е блиска до нашето поднебје. Кога ќе започне човек доследно да ја применува, нема чувство дека следи некој чуден начин на исхрана. Напротив, тоа е храна која носи во себе долга традиција, не е измислена од никого, не е последица на некој тренд во светот, туку веќе неколку децении полека, но сигурно го докажува своето значајно место во човековото здравје.

Болки во ЗГЛОБОВИ – може ли преку исхрана и суплементи да си помогнеме?

Покрај пандемијата со коронавирусот, во последно време постојат и повеќе други состојби со пандемски размери, а помеѓу нив и болките во зглобовите.

Причините за овие непријатни болки можат да бидат најразлични: од ситни физички повреди, истегнувања, па се до хронични заболувања. Сепак, најчесто е хроничното заболување – артритис.


Што е артритис?

Артритисот генерално означува состојба на воспаление на зглобовите. Но, терминот се употребува за опишување на околу 200 состојби кои предизвикуваат некакви проблеми со зглобовите, ткивата кои ги опкружуваат, како и други сврзни ткива.

Поголемиот дел од овие 200 состојби се ревматоидни, односно хронични. Порано се сметаше дека артритисот е типичен само за постарите лица, но денес знаеме дека може да ги погоди и помладите.

Најчестата форма на артритис е остеоартритисот. Други, исто така чести форми на ова заболување се и ревматоидниот артритис, фибромијалгија и гихт.

Типичните симптоми на хроничните ревматоидни заболувања, освен болки во зглобовите, вклучуваат и отоци, вкочанетост, но и низа на други симптоми, кои се развиваат постепено, но се јават и одеднаш. Одредени ревматоидни состојби можат исто така да бидат поврзани со имуниот систем, но и некои органи.

Колку за илустрација во однос на застапеноста на овие заболувања, според податоците од американскиот CDC или Центарот за контрола и превенција на заболувања, во САД има 54,5 милиони возрасни лица со некаква форма на артритис, што е над 20% од возрасното население!

Оваа состојба значително влијае на она што значи квалитет на живот во целина. Во продолжение ќе видиме дали ја има и каква е врската на овие заболувања со исхраната и како можеме самите да си помогнеме.

Кои се можните причини што водат кон развој на овие заболувања?

Не постои единечна причина која директно води кон било кој тип на артритис. Обично, постојат повеќе ризик-фактори зависно од формата на артритисот.

Можни причини се:

хронична инфламација

повреда, што може да води кон дегенеративен артритис

нарушен метаболизам, кој води кон гихт

генетски, најчести кај остеоартритис

инфекции – Лајмска болест

нарушен имунитет – ревматоиден артритис, лупус

Некои луѓе се генетски склони кон одреден вид артритис, но сепак, дополнителните фактори како повреди, инфекции, пушење, напорна физичка работа веројатно се во релација со експресијата на тие гени.

Исхраната, исто така може да игра значајна улога. Во зависност од тоа како се храниме, исхраната може да биде ризик-фактор или помош при третирањето на артритис, а што е позначајно може да биде и превенција од него. Ова е особено важно кај оние типови артритис кои се поврзани со метаболизмот, како што е гихтот на пример.


Ризик-фактори за артритис на кои не можеме да влијаеме:


◦ возраст –
со возраста, се зголемува ризикот
◦ пол –
жените се поризични, 60% од пациентите со артрит, се жени.
◦ генетски фактори


Ризик-фактори на кои можеме да влијаеме:


◦ прекумерна телесна тежина –
ваквата состојба го зголемува ризикот од развој, но и прогресијата на артритичните заболувања. Правилната исхрана може да помогне.
◦ повреди –
треба да бидеме внимателни при секоја физичка активност, особено ако често сме активни
◦ инфекции
◦ хипертензија
◦ пушење


Третман

Третирањето подразбира соодветни медикаменти и физикална терапија, во зависност од индивидуалната состојба на пациентот.

Сепак, во текстов ќе се фокусираме на она што ние самите можеме да го направиме за да си помогнеме. Главно тоа се одвива преку она што значи здрав начин на живот, а ќе наведеме и кои суплементи најчесто можат да бидат од помош.

Значи, важни фактори при лекувањето, но и превенцијата од артритис се и: физичка активност(притоа грижа да не се нанесува непотребен дополнителен стрес на зглобовите), губењето на телесната тежина преку правилна исхрана, усвојување на антивоспалителна исхрана (Медитерански начин на исхрана), суплементирање, редовни прегледи, добар биоритам, сé на сé, работи кои зависат од здравствената едукација на една индивидуа.

• Физичка активност

Истражувањата велат дека пациентите со артритис можеби ќе почувствуваат мало зголемување на болките со почнувањето на некаква активност, но ако активноста стане редовна, ефектите се одлични – кај некои поединци симптомите се намалуваат и долгорочно.

Треба да внимавате активноста да не е пренапорна за зглобовите (како планинарење или качување по скали), за другото не треба многу да се грижите. Статистички гледано, многумина од пациентите со артритис страдаат и од некои кардиоваскуларни заболувања, па така физичката активност може да биде и дополнително корисна.

Неколку активности, добри за вашите зглобови: пешачење, пливање, возење велосипед, работење во градината итн.

• Медитеранска исхрана – најдобар избор при артритис

Можеби најчесто поставуваното прашање од луѓето со артритис е каква исхрана треба да имаат и дали постои ,,специјална” исхрана за нивната состојба. Таква специјална исхрана не постои.

Но, според повеќе експерти на тема артритис и според Американската фондација за артритис, убедливо најдобрата исхрана за оваа состојба е Медитеранската.

Таа може да ви помогне и во намалувањето на килограмите, но треба да се знае дека ова не е диета, туку начин на исхрана, што значи усвојување на трајни навики. Ваквиот начин на исхрана е добар за секого, а во продолжение, зошто е најдобар за пациентите со артритис.

Низа студии потврдуваат дека Медитеранската исхрана може да:

◦ делува на намалување на високиот крвен притисок
◦ делува заштитувачки од инфламаторните хронични заболувања, помеѓу кои освен артритис и канцер, кардиоваскуларни заболувања итн.
◦ делува еднакво корисно на зглобовите како и на срцето
◦ делува на намалување на телесната тежина

Зошто Медитеранската исхрана е најдобра и при артритис?

При артритис, најважно е да јадеме ниско-калорична храна богата со растителни влакна и антиоксиданти – витамини, минерали, масни киселини (омега 3,6) и некои други специфични компоненти со антиоксидативно дејство. Всушност, храна која може да се бори со хроничната инфламација – прв ризик-фактор за артртис.

Најчестите намирници на медитеранската диета се богати токму со овие компоненти, односно тоа се свежите овошки и зеленчук, полнозрнастите житарки, мешунките, рибата, јогурт и здравите маснотии, како маслиново масло и јаткасти плодови итн.

Едноставни промени во вашата постоечка исхрана можат значително да ве доближат до оваа исхрана. Ова вклучува:

• јадење повеќе храна богата со растителни влакна, скробна храна, компири, грав, грашок, леќа и полнозрнасти житарки, интегрален леб и паста.

• јадење повеќе свежа храна – овошки, зеленчук

• што е можно поминимално консумирање на месо и млечни производи

• избегнување на било каква процесирана храна (храна богата со додадени шеќери, заситени маснотии и многу сол)

Некои суплементи кои можат да бидат од помош:

Пред земањето на било каков суплемент, треба да се консултирате со лекарот кој будно ја следи вашата здравствена состојба. Тоа е пред сé важно заради дозирањето, но и можната интеракција на различните суплементи со одредени медикаменти кои често се употребуваат. Според истражувањата, суплементи и типови храна кои дале некакви позитивни резултати во однос на артритис се:

1. Босвелиа серата – активната компонента на оваа билка има силни антивоспалителни и аналгетски својства.

2. Капсицин – оваа компонента од пиперките може да делува на намалување на една супстанца која учествува во пренесувањето на сигналите на болка – аналгетско дејство.

3. Куркума
– се покажала како добра во намалувањето на отоците преку блокирањето на инфламаторните цитокини и ензими.

4. Авокадо и соја ладно цедено масло
– можат да делуваат антиинфламаторно.

5. Омега 3 масни киселини – делуваат на инхибирањето на воспалителните протеини – цитокини, а се трансформираат од организмот и во одредени моќни компоненти со антивоспалително дејство.

6. Гама линоленска киселина – омега 6 масна киселина која исто така телото ја трансформира во моќно антиоксидативно средство.

7. Ѓумбир – во студиите, неговото суплементирање покажало слично ефекти како на ибупрофенот.

Кој НАЧИН на ПЕШАЧЕЊЕ најбрзо ги СОГОРУВА МАСТИТЕ?

Во една од претходните статии зборувавме за некои интересни, не баш познати бенефити од пешачењето, а во оваа ќе се посветиме повеќе на ефектите од пешачењето врз топењето на вишокот маснотии.

Како што е општо познато, пешачењето може да биде одлична физичка активност за согорување масни наслаги. Сепак, постојат различни типови, односно брзина и темпо на одење. Не сите делуваат исто на топењето масно ткиво.

Било кој тип на одење или физичка активност троши одредено ниво на калории, но забрзаното одење во период од 45 минути, поттикнува поголемо ,,ангажирање” на масните наслаги или складираните маснотии. Тоа е особено добро за согорување на длабоките масни наслаги на стомакот и струкот, наречени висцерални маснотии.

Ваквите маснотии не само што додаваат на тежина, туку се и посебен ризик-фактори за дијабет и кардиоваскуларни заболувања.

Две работи се клучни кога станува збор за согорувањето масно ткиво преку пешачењето:

I) Пешачењето мора да биде доволно брзо за да се забрза работата на срцето до зона во која ќе почнат да се користат маснотиите.

II) Пешачењето треба да е доволно долго за да се ангажираат резервните маснотии, наместо само да се потрошат помалите шеќерни залихи, складирани за брзо користење по потреба.

Кога можеме да сметаме дека сме во ,,зоната” на согорување на масните наслаги?

Можеме да сметаме дека сме ,,навлегле” во оваа зона кога работата на срцето или неговиот пулс (отчукувања во минута) ќе ни биде 60 -70% од максималниот.

Во ваква ситуација, односно при овој напор, околу 85% од согорените калории се од масти, 5% од протеини и 10% од јаглехидрати.

Колку треба да биде пулсот за да навлеземе во оваа зона зависи од повеќе фактори, помеѓу кои највеќе од возраста, телесната тежина и физичката спремност (на интернет можете да најдете повеќе табели со потребниот пулс и возраста на пример).

За мерењето на пулсот постојат повеќе апликации на паметните телефони и мерачи на пулсот. Сепак, тие не се воопшто неопходни, самото тело ни кажува кога надминуваме 50% од нашиот капацитет.

 

НАИЗМЕНИЧНО – БАВНО, БРЗО, БАВНО, БРЗО

Наизменичното брзо, па потоа успорено одење можеби е најдобриот начин за согорување на вишокот масти.

Со забрзаното одење полесно влегуваме во зоната каде се согорува масното ткиво, а лесно ќе го забележите и ,,влезот” во зоната – потешко дишење, чувство на напор, поинтензивно потење, но сепак можност за разговор. Одењето по нагорни патеки или планинарењето е исто така одличен избор.

Колку долга треба да биде прошетката за да почне топењето масти?

Веројатно нешто повеќе од половина час, но тоа зависи од повеќе фактори. Ако имате голем вишок на тежина, согорувањето би требало да почне и порано. Одењето над половина час ќе ви обезбеди дополнително поголемо согорување на калории од резервните маснотии.

Загревањето со поспоро темпо е значаен дел од секој тип на физички ,,кардио” вежби. Првите десетина минути, додека темпото е поспоро, би требало да дојде до согорување на поголемиот дел од резервните шеќери во мускулите. Ова претставува еден вид на сигнал за телото дека активноста ќе биде подолга и дека треба да се подготви за согорување на маснотиите. Ако почнете директно со побрзо темпо, телото нема да го добие потребниот сигнал.

Плус на тоа, ако почнете веднаш со побрзо темпо, повредите заради недоволна истегатост на мускулите и зглобовите се поверојатни, а поверојатна е и шансата побрзо да се заморите и да застанете.

Затоа, почетниците треба да почнат со околу 15 минутни прошетки дневно, па постепено да ги зголемуваат. Зголемувањето на времетраењето би требало да бидем околу 5 минути, неделно. По некое време, како што рековме, најдобро е да се вметнат повеќе серии од неколку минутно забрзано темпо помеѓу пријатните прошетки.

Неколку важни совети за прошетки кои ќе ви помогнат со ослободувањето од масните наслаги

Многу е важно да се чувствувате пријатно додека обавувате било каква физичка активност, па така и при пешачење. Заради ова, најпрво треба да си обезбедите пријатни обувки и облека која ќе ви овозможува слободни движење во сите насоки, но и ќе ви ја изнесува потта нанадвор. Доколку имате одредени помошни средства за мерење пулс и се водите според апликации, тоа е одлично, но како што кажавме, ова е далеку од задолжително.

• Започнете со загревање од 5-10 минути, а потоа зголемете ја брзината. Кога ќе почувствувате дека напорот е преголем, успорете, па потоа повторно забрзајте.

Обидете се што поголем период да поминете во ,,зоната” за која зборувавме. Зоната ќе ја почувствувате ако имате забрзан здив, потење и чувство на напор. Доколку сте во можност и го мерите пулсот, ќе можете попрецизно да се одржите во зоната.

• На крајот завршете повторно со 5-10 минути со споро темпо.

Колку чести треба да бидат овие вежби?

Најверојатно тоа ќе зависи од вашето чувство, но доколку ваква физичка активност практикувате повеќе од 5 пати во неделата, тоа ќе се одрази идеално на вашата телесна тежина и значително ќе ви го намали ризикот од низа заболувања.

Зоната за која зборувавме, се преклопува со она што се смета за умерена физичка активност. Така, скоро секој човек, без разлика на физичката спремност и годините може да изгуби маснотии со редовно пешачење.

Колку калории ќе потрошите при прошетките главно зависи од дистанцата и вашата телесна тежина, а во нешто помала мера од брзината.

Неколку совети за согорување на дополнителни калории:

◦ пешачете по угорнини

◦ практикувајте побрзи, наизменични интервали

◦ пешачете повеќе во дистанца

Дали пешачењето е подобро за слабеење отколку поинтензивните физички вежби?

Поинтензивните физички вежби не согоруваат маснотии колку оние поумерените, но треба да знаете дека буквално секоја физичка вежба е добра за слабеење, без разлика на сé. Прашањето е можеби која е малку подобра од другата. Погоре видовме дека наизменичното брзо, па потоа споро одење е подобро во однос на обичното, но избирањето на најдобра физичка ,,кардио” вежба за слабеење во голема мера зависи од самите вас.

Најдобрата физичка активност за согорување на маснотиите е онаа во која највеќе уживате и можете да ја повторувате секојдневно!


Некои други физички активности кои исто така се вбројуваат во активности со умерен интензитет:

• возење велосипед
• аеробик
• пријатно џогирање
• градинарство
• тенис

Добро е да имате умерени физички активности од различен вид. Тоа ќе овозможи активирање и зајакнување на различни мускули, но и социјализирање и дружење во поединечните и некои полесни екипни спортови.

Значи физичката активност не само што ги намалува килограмите и масните наслаги, туку ги зацврстува мускулите и го забрзува метаболизмот.

ПИВСКИ или НУТРИТИВЕН квасец – кој е подобар? И дали е точно дека дебелее?

Квасците одиграле значајна улога во развојот на човекот низ историјата, односно во неговата исхрана. Tие се клучна состојка за добивање на различните видови леб, основата на човековата исхрана, но и за други намирници, како пивото на пример.

Во последно време актуелно е консумирањето на т.н. нутритивен или на пивски квасец. Што всушност претставуваат овие квасци, каков е нивниот состав, дали новата практика на нивно консумирање во различните рецепти и суплементирањето е добра, дали имаат корисни дејства на организмот и дали се можни некакви ризици?

Во продолжение дознајте ги одговорите на овие прашања, па и нешто плус.

Дали нутритивен квасец е исто што и пивски/пекарски квасец?


Сите три споменати квасци припаѓаат на истиот вид – Saccharomyces cerevisiae. Пивскиот квасец е добиен како ,,страничен” или нуспроизвод при продукцијата на пиво. По процесот на производство, квасецот се собира, пастеризира и деактивира.

Нутритивниот квасец пак, како што рековме припаѓа на истиот род и вид квасци, но тој не се добива како бипродукт на производството на пиво. Тој се одгледува или култивира на специјални подлоги, составени главно од пченка, ориз или некој друг тип на житарки.

Иако може да се каже дека станува збор за една иста работа, сепак пивскиот квасец е со киселкаст вкус, додека нутритивниот има вкус налик масните млечни продукти и кремаста текстура. Присутни се и некои разлики во хранливоста.

Заради вкусовите и хранливите особини нутритивниот квасец се користи од оние што избегнуваат животински продукти и тоа како еден вид на прелив, пармезан за тестенини итн.

Нутритивен состав

Кога станува збор за хранливиот состав, тој е сличен без разлика како е добиен квасецот.


Разликата е значајна само во тоа што пивскиот квасец е нешто подобар извор на минерали, но од друга страна нутртивниот квасец најчесто е збогатен и со витамин Б12 и фолна киселина (Б9).

Saccharomyces cerevisiae е извор на:

• хром
• протеини
(добар извор на есенцијални аминокиселини, односно градбени едицини за протеините кои телото не може самото да ги продуцира)
селен
• калиум
железо
• цинк
• магнезиум
растителни влакна

Исто така, тој е особено богат извор на витамините од Б групата:

тиамин (Б1)
• рибофлавин (Б2)
• ниацин (Б-3)
• пантотенска киселина (Б5)
• пиридоксин (Б6)
• биотин (Б7)
• фолна киселина (Б9)

Ова е особено значајно за метаболизмот на макронутриентите, но Б витамините имаат и низа други функции за кои можете да прочитате во една од претходните статии.

Здравствени бенефити од пивскиот и нутритивен квасец

Суплементирачкиот пивски и нутритивниот квасец немаат добиено дозвола од соодветните здравствени институции за нивно користење како лекови. Но, сè повеќе расте бројот на истражувања околу нивниот здравствен бенефит, па да видиме што велат оние студии кои се досега излезени.

1) S. cerevisiae е добар за дигестивно здравје

S. cerevisiae може да придонесе за дигестивното здравје преку:

поддршката за корисната микрофлора и прочитувањето на ,,лошата” бактериска микрофлора
• превенирање од налепувањето на фунгалните токсини и патогените бактерии на внатрешната површина од тенкото црево
• намалување на воспалителните процеси
• борбата со некои инфекции

Повеќето од овие ефекти се должат на пробиотскиот состав на квасецот, односно присутните бета-глукани, олигосахариди, како и нуклеотиди.

Според некои студии, пивскиот квасец може да придонесе за подобар исход од инфекцијата со одредени патогени кои предизвикуваат дијареа. Сепак, кај дијареата повеќе се употребува и клинички е докажан еден друг вид на Saccharomyces, наречен S. boulardii.

2) Може да помогне во контролирањето на состојбата со дијабет тип 2

Пивскиот квасец природно е богат со глукозно интолерантен фактор(ГИФ), супстанца која содржи биолошко активна форма на хром.

Според некои студии ГИФ може да ги намали нивоата на шеќер и да го подобри липидниот профил, односно да ги намали триглицеридите и ,,лошиот” LDL холестерол, а да го зголеми нивото на ,,добриот” HDL холестерол.

Дополнително, според некои анимални студии, покажано е и негово превентивно дејство на одредени бубрежни и очни заболувања.

Се смета дека ГИФ ги покажува овие својства дејствувајќи на подобрената активност на инсулинот, што овозможува полесно негово поврзување во клетките.

Досегашните резултати од студиите се охрабрувачки, но потребни се дополнителни студии на тематиката.

3) Подобрени енергетски нивоа, расположение и когнитивна функција

S. cerevisiae е природен извор на нуклеотиди(NAD-никотинамид аденин динуклеотид; никотиамид рибозид итн) што може да придонесе за превенција од невродегенеративни заболувања(Алцхајмер), за подобрување на физичката издржливост кај спортистите, но и да влијае на опоравувањето по напорните тренинзи.

Пациентите со синдром на хроничен замор обично имаат недостаток од низа микронутриенти, што може дополнително да им ги влоши симптомите. Неколку студии покажуваат податоци според кои суплементирањето со нутритивен квасец може да биде корисно во справуањето со хроничниот замор и подобрување на когнитивната функција кај овие пациенти.

Како плус на ова, високата содржина на Б витамини, но и литиум придонесува за регулирањето на расположението и подобрените енергетски нивоа.

4) Кардиоваскуларно здравје

Суплементирањето со нутритивен квасец може да делува позитивно врз здравјето на срцето. Се смета дека ова пред сé се должи на нутритивниот состав, односно бета-глуканите, ниацинот, нуклеотидите и ГИФ.

Веќе споменавме дека во некои студии овој квасец покажал подобрувачко дејство на вкупниот липиден профил. Но, исто така според некои истражувања, поради богатата содржина на минералите (калиум, калциум и магнезум), но и поради делувањето на специфични ензими кои се поврзуваат со контролирањето на крвниот притисок, S. cerevisiae може да делува и на намалување на високиот крвен притисок.

Знаеме дека хипертензијата е помеѓу главните ризик-фактори за кардиоваскуларни заболувања, срцев, мозочен удар итн.

5) Имуностимулирачко дејство

Бета-глуканите на S. cerevisiae можат да го активираат имуниот систем.

Тие ја подобруваат функцијата на главните имуни клетки, вклчително макрофагите, неутрофилите и клетките ,,убијци”, односно Т-клетките.

Тоа го прават преку врзувањето за одредени рецептори на имуните клетки, при што предизвикуваат низа корисни имуни одговори(на пример, продукција на цитокини, протеини со антивоспалително дејство).

Сепак, не сите бета-глукани имаат еднакво имуностимулирачко дејство. Оние со потекло од овој квасец е утврдено дека најдобро го активнираат имуниот систем. Според низа на истражувања, тие покажале:

◦ намалена тендеција од заразување со патогени од секаков вид (вируси, бактерии, фгунги итн)

◦ намалување на алергиските симптоми

◦ намалување на зачестеноста на инфекциите по операциите

◦ намалена хронична инфламација, особено кај артритис

◦ намален раст на туморните ткива во анималните студии

◦ зголемена регенеративна моќ на белите крвни клетки по изложеност на радијација, кај анималните истражувања

Некои други пронајдени корисни дејства на S. cerevisiae:


Здрава бременост – пред сé поради големата концентрација на витаминот Б9.

Може да помогне за подобар слух – ова дејство е покажано во некои анимални истражување, а се смета дека е поради присуството на никотинамид рибозид.

Корисно дејство при процесот на слабеење – главно поради протеинскиот состав, растителни влакна и ниска калориска вредност.

Можни негативни ефекти


S. cerevisiae
  генерално се смета за безбеден за краткорочна употреба. Кај некои луѓе може да предизвика главоболки, стомачна болка и гасови, но сепак тоа се поретки случаи. Овој квасец веројатно треба да го избегнуваат одредени групи на луѓе, помеѓу кои:

• луѓе со алергија на квасци
луѓе кои користат терапија за дијабет
пациенти со улцеративен колитис и Кронова болест
поединци со компромитиран имунитет


Кратки совети за употреба и дозирање

Пивскиот квасец е достапен во таблетки и во форма на прашок. Таблетите генерално се од 250 – 1000mg. Не постои утврдена оптимална доза, но на почетокот треба да почнете со помали количини, па постепено да ги зголемувате. Производителите препорачуваат максимум 2 лажички дневно. Прашокот најчесто се користи растворен во вода. Поради киселкастиот вкус, многумина го преферираат пивскиот квасец и во смути напитоци или сокови.

Нутритивниот квасец има одлична текстура и вкус, па може да се користи во различни јадења, на пример:

– како прелив на паста
– рижото
– прелив за пуканки
– различни рецепти за вегански сирења и сосови
– чорби и супи
– во комбинација со печени јатки

Тој претставува деактивирана форма на S. cerevisiae  кој е полн со витамини, минерали и макронутриенти.

Во поголеми дози, може да предизвика исфрлање по кожата на лицето, болки во стомакот, но и силни главоболки поради содржината на тирамин. За да се избегнат овие несакани ефекти, употребувајте го во умерени количини.

И да одговориме – КВАСЕЦОТ не дебелее 🙂

Дали сексот се брои за физичка активност и колку е ризичен за срцето?

Како што одминуваат години, мажите сé почесто се прашуваат дали сексот за нив е добра и безбедна форма на физичка активност или опасна активност по здравјето на срцето. Ваквите прашања за многумина се табу тема, но вусшност тоа се релевантни прашања кои заслужуваат и имаат соодветен, научно-заснован одговор.

Споредба на обичната физичка активност и сексуалната

За проценување на кардиоваскуларниот ефект кој го има сексуалната активност, истражувачите ги набљудувале волонтерите додека вежбале (одење) на лента за трчање во лабораториски услови и при нивната сексусална активност во домашни услови. Испитувани биле 13 жени и 19 мажи, на просечна возраст од 55 години.

Обичната физичка активност се покажала како доста понапорна. Имено, пулсот при сексуалната активност бил 30% понизок од вредноста на пулсот при вежбање, а крвниот притисок, за 20% понизок. На скала за интензитет од 1 до 5, испитаниците ја оцениле физичката активност 4,6, а сексуалната само 2,7. Кај жените напорот при секс бил уште помал.

Сексот како физичка активност

Изгледа дека мажите трошат повеќе енергија на мислење и зборување за сексот, отколку на самиот сексуален чин. Во текот на сексуалниот интеркорс, пулсот на мажот ретко надминува 130 удари во минута, а неговиот ,,горен” крвен притисок скоро секогаш е под 170.

Кога ќе се земе сé во предвид, просечната сексуална активност може да се рангира како лесна до умерена физичка активност. Потрошувачката на кислород е слична како при танцувањето или играњето пинг-понг. Во просек, се трошат околу 5 калории во минута, односно 4 калории повеќе отколку при гледањето телевизија, а исто како при чистењето лисја, снег или играњето голф, на пример.

Значи, ако мажот може без проблем да го избегне лифтот, односно да помине неколку ката по скалите, без никаква тешкотија, може да се смета за физички подготвен за секс.

Сексот е уникатна активност, за среќа побезбедна од што мислите!

Можеби чистењето снег бара повеќе кислород и исто калории, но сексот е сепак нешто поинакво, уникатна физичка, но и ментална активност. При овој чин, стресот може да предизвика лачење на дополнителни количества адреналин, на ист начин како што тоа го прави физичката активност. Зголемените количества адреналин можат да бидат ризик-фактор за срцев удар, аритмија и лош ритам на срцето.

Но, дали и дополнителните количества на адреналин при сексот можат да го предизвикаат ова? Теоретски, да. Сепак, праксата покажува дека несаканите ефекти на овој адреналин се многу ретки, особено при конвенционален секс, со близок партнер.

Статистиката вели дека помалку од 1 од 100 случаеви на срцев удар има некаква поврзаност со сексуалната активност, а за фаталните аритмии, само 1 во 200. Можеби вака изгледа како доста реален ризик, но да ја протокуваме статистиката и на друг начин. Таа исто така вели дека ризикот за добивање срцев удар кај здрав 50 годишен маж во било кое време е 1 во милион. Ваквиот ризик би се дуплирал доколку го додадеме сексуалниот чин како фактор. Значи 2 во милион.

За мажите со кардиоваскуларни заболувања, ризикот е 10 пати поголем, но дури и кај нив, шансите за срцев удар при секс, се 20 во милион. Ова се многу добри бројки кои треба да ги израдуваат.

Ако не е лош, дали е добар?

Но, дали е сексот добар за срцето, ако веќе не може да се смета за лош? Веројатно да.

Едно истражување од Велика Британија за испитаници имало 918 мажи со генерално добро општо здравје, кога студијата започнала. Секој волонтер редовно пополнувал прашалници во врска со фреквентноста, односно зачестеноста на неговата сексуална активност. Студијата траела 10 години и утврдила дека мажите кои пријавиле 3 или повеќе оргазми неделно, имале дури 50% помала смртност од мажите кои ејакулирале поретко од тоа.

Друга студија од Масачусетс, САД, дава резултати според кои исто така сексот делува заштитувачки на здравјето. И нивните испитаници(над 1165) биле здрави кога започнала студијата. Кај 213 од нив се појавила ерективна дисфункција и биле посебно анализирани. Помеѓу останатите 952ца без овој проблем, оние кои имале секс 2 пати или помалку во текот на месецот, имале дури 45% поголем ризик од кардиоваскуларни заболувања од оние кои имале секс повеќе од 2 пати месечно.

Сепак, овие податоци не мора да се целосно релевантни, односно не мора да значи дека подоброто срцево здравје, кај оние со поголема сексуална активност, се должи токму на неа. Дејството може да биде и индиректно, на пример можеби оние кои почесто имаат секс, генерално се позадоволни со животот – што е добро за срцето.

Од друга страна, можно е оние кои пријавиле нередовен секс да биле повеќе изложени и на други ризик-фактори за срцеви заболувања, како пушење, пиење алкохол, или други лоши животни навики.

Безбеден секс

Сексот е нормален дел од човековиот живот. За сите мажи, без разлика дали имаат или немаат некакви кардиоваскуларни заболувања, најдобриот начин за да го направат сексот дополнително безбеден е всушност да ги прават оние работи кои се добри за срцето, но и за целокупното здравје, односно:

• да ги остават цигарите

да бидат редовно физички активни

да имаат здрава исхрана

да избегнуваат алкохол

На овој начин, сексот ќе биде побезбеден за срцето, но тој треба да е безбеден и за останатиот дел од организмот. Веројатноста за компликации при инфекцијата со сексуално преносливите болести е значително поголема, отколку за компликациите кои може да ги направи самиот секс за срцето. Затоа мораме да внимаваме и на овој дел, особено ако немаме постојан партнер.

ГОЏИ – пет причини зошто ова овошје доби светска популарност

Гоџи  е плодот од е грмушката Lycium barbarum, која припаѓа на семејството Solanaceae во кое спаѓаат и компирот, доматите итн. Главната карактеристика на ова семејство е присуството на алкалоидот соланин, кој се отстранува со лупење и со термичка обработка.

Се смета дека гоџи  потекнува од југоисточна Aзија, а најмногу се одгледува во Кина. Оваа култура расте од 1 до 3 метри во висина, плодот е со црвенкаста боја, со должина до 2 сантиметри и содржи од 20 до 40 ситни семчиња.

Гоџи  плодовите се јадат сурови или сушени, во различни смути комбинации, во овесна каша и други типови на доручек, во кондиторски продукти, слатки сосови, десерти, салати итн.

Во последно време се особено популаризирани, пред сé поради своите антиоксидативни својства. Она што е значајно за растението е фактот што е отпорно повеќе болести и инсекти.

Заради зголемената популарност, плодовите на оваа билка сé повеќе се предмет на истражувања од страна на научниците, па да видиме кои се потенцијалните бенефити од оваа билка кои тие ги утврдиле.

1) Ги заштитуваат очите!

Ова својство на гоџи бери се должи на неговиот богат антиоксидативен состав – зеаксантин, бета-каротен, витамин А, Ц итн.

Во само ¼ чашка од ова бобесто овошје се содржат дури 340% од дневните потреби за витамин А.

Познато е дека витаминот А, но и антиоксидантите зеаксантин и бета-каротените кои во организмот преминуваат во витамин  А, се многу значајни за видот.

Студиите покажуваат дека антиоксидантите можат да ги запрат или успорат оштетувањата на очите од:

◦ UV зраците
слободните радикали
оксидативниот стрес

Една студија открива дека гоџи  овошките делуваат заштитувачки на мрежницата, односно превенираат од појава на глауком, кој може да води кон целосно губење на видот. Повеќе други студии укажуваат дека антиоксидантите зеаксантин и бета-каротените можат да превенираат и од макуларна деградација, најчестото очно заболување поврзано со целосното слепило кај повозрасните лица.

2) Гоџи овошките можат да помогнат во контролирањето на глукозата во крвта, но и за здравјето на црниот дроб


Тие можат да бидат од помош за контролирањето и ослободувањето на шеќерот во циркулаторниот систем.
Едно истражување од 2015 година покажува дека гоџи бери делува балансирачки на нивото на инсулин и глукоза во крвотокот.

Истата студија ги поврзува гоџи бери овошките со зголемените нивоа на ,,добриот” HDL холестерол кај луѓето со дијабет тип 2.

Гоџи бери традиционално биле употребувани од кинеската народна медицина за третирање на заболувањата на црниот дроб. Ова било мотив за истражувачите да видат дали старите Кинези биле во право.

Анималните студии укажуваат дека овие овошки можат да помогнат во справувањето со некои состојби на црниот дроб и да превенираат прогресија на алкохолно предизвиканиот замастен дроб.

Дополнително, некои истражувања на пациенти со рак на црниот дроб, покажале успорувачко дејство на гоџи бери во однос на туморниот раст.

3) Можат да помогнат за подобар сон, но и при депресија и анксиозност

Во една студија, испитаниците пиеле 120ml сок од гоџи, во текот на 2 недели. Контролната група пиела ,,плацебо” пијалак.

Резултатите покажале дека групата која пиела гоџи бери сок имала подобрени енергетски нивоа, но и концентрација, ментална активност и чувство на смиреност. Исто така, покажано било позитивно дејство на сонот, а не биле утврдени никакви несакани дејства.

Дополнително, постојат и други анимални студии кои даваат слични резлутати, односно позитивно дејство на гоџи бери овошките во однос на депресијата и анксиозноста.

4) Делуваат позитивно на кожата

 

Гоџи бери овошките содржат солидни количества на бета-каротен, есенцијална растителна фитохемикалија, позната по повеќе корисни дејства на здравјето, вкучително и за здравјето на кожата.

Некои истражувања покажуваат дека бета-каротенот, кој често се употребува и во кремите за одржување на кожата, може да делува на:

• подобрувањето на општото здравје на кожата
• намалувањето на иритациите
• намалувањето на штетните влијанија од сончевите зраци на кожата
• намалувањето на кожните оштетувања кои доаѓаат со стареењето на кожата

5) Гоџи овошките можат да имаат имуностимулирачко и антиканцерогено дејство

И двете дејства се должат на нивниот моќен антиоксидативен состав. Имено, антиоксидантите се познати по клучната улога во намалувањето на оксидативниот стрес, односно нивната борба со слободните радикали кои на долг рок можат да предизвикаат хронична инфламација. Ваквите хронични воспалителни процеси, водат кон хронични заболувања, вклучително и рак.

Дополнително, антиоксидативните витамини А и Ц, со кои е богат гоџи бери, влијаат и на правилното функционирање на имуниот систем.

Анималните студии кои се достапни до овој момент, укажуваат на одредени антиканцерогени својства на гоџи бери овошките, односно намалување на туморниот раст кај лабораториските глувци и подобрување на ефектот од терапијата.

X
Добијте бесплатен пристап до нашиот неделен информатор