fbpx

ОСУМ намирници за ЗДРАВА КОСА

Секој сака здрава и црвста коса, а тоа особено станува предизвик со процесот на стареење. Косата обично расте околу 1,3cm месечно или околу 15cm годишно. Но, брзината на растење е определeна од неколку фактори: возраст, здравствена состојба, генетика и ИСХРАНА.

Како што можеме да видиме, единствениот фактор на кој што можеме да влијаеме е исхраната (секако преку неа и на општата здравствена состојба). Факт е дека консумирањето на храна во која недостасуваат некои нутриенти, може да води до послаба коса или дури и до опаѓање на косата.

Во продолжение, неколку типови на храна, богати со хранливи материи многу значајни за здравјето на косата.

1) Бобесто овошје и секоја храна богата со витамин С

Бобести овошки се боровинките, јагодите шипинките, капините, малините, бобинките итн. Тие се пакувани со низа од микрохранливи материи помеѓу кои и доста од оние значајните за растот и здравјето на косата. Пред сè тука се мисли на витаминот С и останатите компоненти со силно антиоксидативно дејство како антоцијанините на пример.

140g јагоди, покрај низата антиоксиданти, содржат и 140% од дневните потреби за витамин С.

Антиоксидантите ги ,,неутрализираат” слободните радикали во организмот кои предизвикуваат оксидативен стерес. Ваквиот стрес води кон оштетување на клетките и развивање на хронични воспалителни процеси. Во овие процеси страдаат и клетките кои се поврзани со здравјето на косата.

Од друга страна витаминот С е значаен за здрава коса затоа што е значаен во метаболизмот на создавање колаген. Колагенот е најзастапениот протеин во телото, а студиите покажуваат дека тој учествува и во зајакнувањето на косата и превенцијата од нејзина кршливост.

Што е уште поважно витаминот С му помага на организмот во подобрата апсорпција на железо од исхраната. Ниски нивоа на железо во организмот можат да доведат до анемија, која пак според достапните студии е силно поврзана со проблемите и губењето на косата.

2) Пиперката

Знаеме дека пиперката спаѓа меѓу најбогатите извори на витамин С. Неговото значење за здравјето на косата веќе го кажавме. Покрај овој микронутриент, пиперката е богата и со низа од други антиоксидативни компоненти.

3) Спанаќ

Спанаќот е зеленчук кој е богат со значајни микронутриенти за здравјето на косата како витамин С, А, В9, железо итн.

Витаминот А го промовира лачењето на себумот од кожните жлезди. Себумот е масна компонента која превенира од сушење на скалпот и го чува здравјето на косата. Само 30g спанаќ дневно, обезбедува дури 54% од дневните потреби за витамин А. Исто така, добар извор на овој витамин е морковот.

Спанаќот е и еден од најдобарите растителени извори на железо. Овој минерал е еден од најесенцијалните за растот на косата. Железото, како што е познато, им помага на црвените крвни клетки да го пренесат кислородот до сите клетки. Помеѓу нив се секако и клетките кои се поврзани со здравјето и растот на косата. Како што веќе споменавме, повеќе студии укажуваат на релацијата помеѓу недостатокот од железо и губитокот на косата.

4) Храна полна со ,,здрави маснотии”

Една студија правена на 120 жени дава податоци дека земањето на суплементи од омега 3 и омега 6 масните киселини може да ја зголеми густината и растот на косата. Во друга стдија пак, утврдено било дека земањето на суплементи од рибино масло, придонело до зголемен раст на косата кај жените со природно ,,послаба” или истенчена коса.

Потребни се повеќе студии за да се потврди ова дејство, а до тогаш добро е да консумирате храна богата со омега 3 и омега 6 масни киселини, не само поради ова својство туку и поради бројните други бенефити. Богата храна со омега 3 и 6 масни киселини е рибата, лененото семе и разните јаткасти плодови.

Рибите се добар извор и на протеини, селен, витамин D3 и В витамини, кои исто така се важни за здрава и силна коса.

5) Авокадо

Иако е малку застапено, можеме да го најдеме и на нашиот пазар. Неговото позитино дејство на здравјето на косата се должи на поголемата концентрација на витамниот Е во него.

Како и витамино С, витаминот Е има антиоксидативно дејство и ги заштитува површините на кожата, како скалпот, од оксидативен стрес. Оштетената кожа на скалпот може да резултира со лош квалитет на коса и помалку косни фоликули.

Освен витамино Е, авокадото е богато и со есенцијални масни киселини, односно масни киселини кои телото не може да ги продуцира, а се неопходни за клетките. Недостатокот од ваквите масни киселини според научните студии води до загуба на косата.

6) Јатки и семиња

Јатките се богати со микронутриентите кои веќе ги наведовме како значителни за здравјето на косата, односно витамин Е, витамини од В групата, есенцијални масни киселини, но и цинк кој исто така е битен.

Недостатокот од цинк и витамини од В групата исто така може да биде проблем за здравата коса.

7) Семиња

Многу од компонентите на семињата се значајни за косата. Витамин Е, цинк, селен итн.

Само 28g сончоглед нè обезбедува со дури 50% од дневните потреби за витамин Е, а покрај тоа и со омега 3 масни киселини, витамини од В групата исто така значајни за косата.

За најдобри семиња за здравјето на косата се сметаат лененото семе, сончогледот и чиа семето.

8) Мешунки

Мешунките се одличен растителен извор на протеини, што е многу важно за косата. Но, исто така тие се добар извор и на цинк. 100g варен грав обезбедува околу 10% oд дневните потреби за цинк. Освен цинкот тука се и биотинот, витаминот В9 и железото.

Значајно е што мешунките се нискокалорични, богати со макро и микронутриенти, а и растителни влакна, сите значајни за многу функции во организмот. Покрај тоа се и доста ефтини и лесни за додавање во секој оброк, ако веќе не се главен.

Некои студии покажуваат и корисно дејство на сојата за здрава коса.

МАНГАН – не толку познат, но клучен за здравјето!

Манганот е еден од поважните т.н. минерали во траги. Тој е витален минерал за човековото тело, но е потребен во доста мали количества.

Манганот значајно придонесува за повеќе функции на организмот, вклучително метаболизмот на аминокиселините(градбените единици на сите протеини), холестеролот, глукозата и јаглехидратите. Исто така, важни улоги игра и во формацијата на коските, згрутчувањето на крвта и намалувањето на воспалителни процеси.

Како и останатите минерали кои се неопходни за правилното функционирање на организмот, манганот е есенцијален, што значи телото нема механизам да го синтетизира, па мораме да го внесеме преку исхраната. Сепак, телото има механизми да прави резерви од него во црниот дроб, панкреасот, коските, бубрезите и мозокот (до околу 20mg).

Во продолжение, нешто повеќе околку најзначајните функции на манганот, симптоми предизвикани од неговиот недостаток и вишок, колкави количества ни се потребни на дневно ниво и богати извори на манган во храната.

Дејства на манганот во организмот


1) Антиоксидативна улога

Метаболитичкиот ,,отпад” кој постојано се создава во организмот – слободните радикали- имаат потенцијал да направат штета на различните видови клетки и ткива на организмот, преку оксидативното оштетување. Континуираното оксидативно оштетување води кон процеси на хронична инфламација или воспаление, што пак е еден од главните ризик-фактори за хроничните заболувања.

Прва линија на одбрана од овие штетни процеси се анитоксидативните компоненти, кои можат да бидат внесени преку храната, а некои од нив да ги синтетизира и самото тело.

Маганот, помага во синтетизирањето на антиоксидативниот ензим супероксид дисмутаза (СОД).

Авторите на една студија од 2011 година, утврдуваат дека СОД помага при ,,неутрализирањето” на еден од најопасните слободни радикали, наречен супероксид. СОД наоѓа начин да ја разгради оваа компонента на многу помали компоненти кои не претставуваат опасност по организмот.

СОД, на пример, има и доста значајна улога во заштитувањето на мозокот од оксидативните оштетувања, но и низа други значајни антиоксидативни улоги.

2) Дополнителни други метаболитички улоги


Покрај улогата во синтетизирањето на СОД, манганот е значаен и за синтетизирањето на некои многу значајни ензими со важна улога во метаболизмот на јаглехидратите, аминокиселините и холестеролот.

Манганот е потребен и за оптимално здравје на тироидната жлезда. Тој претставува есенцијален кофактор за синтезата и на хормонот тироксин, витален тироиден хормон кој помага за контролирање на апетитот и некои значајни метаболитички патишта, па на тој начин и за контролирањето на телесната тежина.

Инаку, ензимите се протеински молекули кои ги забрзуваат важните биохемиски процеси во организмот на сите живи суштества. Секој од нив има специфична улога и протеинска структура.

3) Значаен минерал за здравјето на коските


Иако витаминот Д и калциумот имаат позначајни улоги за здравјето на коските, сепак и манганот учествува во синтезата повеќе ензими кои се важни за анаболизмот или синтезата на коскеното ткиво.


4) П
обрзо заздравување на раните

Манганот учествува во создавањето на аминокиселината наречена пролин. Пролинот е неопходен пак, во синтезата на протеинот колаген, можеби најважниот протеин за кожата и коските и дефинитивно најраспространетиот протеин во човековиот организам. Колагенот е клучен и за заздравувањето на раните.

Дополнително, манганот заедно со витаминот К, игра значајна улога во згрутчувањето на крвта. При повредите, згрутчувањето на крвта е многу значајно, заради спречување од непотребно губење крв.

5) Улога во контролирањето на шеќерот

Според истражувањата, манганот игра важна улога и во контролирањето на шеќерот во крвта.

Низа студии велат дека луѓето со дијагностициран дијабет имаа намалени нивоа на манган во крвта. Сепак, сé уште не е целосно утврдено дали има причинско-последична релација помеѓу ваквите намалени нивоа и развивањето на дијабетот, или самиот дијабет го намалува манганот.

Но, едно е јасно – манганот е високо концентриран во панкреасот, што според некои студии силно укажува дека има одредена улога во продукцијата на инсулин, хормон кој го намалува нивото на глукоза во крвта.

6) Може да помогне, во комбинација со калциумот, при менстуралните болки, а се поврзува и со позитивна улога во намалување на инциденцата на епилептични напади



Симптоми и опасности од недостатокот

Дефицитот од овој минерал е доста редок, имајќи предвид дека манганот е доста присутен во често користени секојдневни намирници и имаме многу мали потреби од него, но во некои случаеви недостатокот е можен. Ако се појави, важно е да знаете да ги препознаете симптомите, а тие се:

• деформации во коските
• успорен и намален раст
• нарушена фертилност
• предијабетес
• нарушен метаболизам на јаглехидрати и масти

Како што споменавме, дефицитот е многу редок, особено кај здравите луѓе, но некои поединци со одредени нарушувања, се под ризик. Такви се поединците со: епилепсија, остеопороза, дијабет, нарушувања на панкреасот, луѓе кои одат на хемодијализа и деца со поретки болести на крвта.

Најчесто се препорачува побогата исхрана со манган или суплементација.


Симптоми и опасности од преголемите количества манган

И покрај низата важни функции кои ги има манганот во организмот, во поголеми количества тој може да биде и токсичен.

Според истражувањата, безбедното количество на манган се движи до 11mg дневно, а за помладите(до 19 години) – до 9mg. Но, здравите поединци, односно оние со здрави бубрези и црн дроб, можат и да ги излачат вишоците од манган до одредена граница.
Повеќе треба да внимаваат тие со заболувања на овие органи.

Континуираниот преголем внес може да води кон успорени движења, тресење на рацете, лош баланс и слаби мускули итн – состојба наречена манганизам.

Сепак, крајниот заклучок е дека многу тешко можете да претерате со внесот на манган преку исхраната, највеќе треба да внимаваат оние кои земаат суплементи, оние кои на некои начин се изложени на манган (вдишување заради специфичноста на работното место или некои други причини) или пак оние со недостаток од железо, со некакви нарушувања на црниот дроб, но и помалите деца и новороденчињата.


Оптимални дневни количества и суплементирање

Препорачаните дневни количества од овој минерал се движат од 1,8 до 2,3mg. Како што споменавме претходно, за безбедни количества се сметаат до 11mg.

Во поретки случаеви се јавува потреба од суплементирање, но задолжително во консултација со матичниот лекар. Најчесто, суплементирањето се користи за третирање на недостатокот од некои други минерали, како цинк и бакар, на пример.

Храна богата со манган

Доста намирници кои секојдневно ги користиме, содржат сосем солидни количества манган, на пример:

јатки, како на пример бадемите
мешунки, како грав, грашок, леќа
овес и повеќето други полнозрнасти житарки
интегрален ориз
зелен лиснат зеленчук, како спанаќот
ананас
темна чоколада

Храната богата со железо ја намалува апсорпцијата на манганот, а исто така, но во помала мера тоа го прават и фосфорот и калциумот. Сепак, ова не значи дека треба да го намалите внесот на храна богата со железо, фосфор и калциум, бидејќи многу почест е дефицитот од споменатите минерали, отколку од манганот.

Плескавици од карфиол, брокула и киноа


Ако сакате заситувачки, здрав и хранлив оброк, кој е богат со протеини, овие плескавици се вистинскиот избор за вас. Нивната подготовка не е тешка, а готови за релативно кратко време.

Сите намирници кои се користат се одличен извор на низа значајни микронутриенти, но пред сè на квалитени протеини, јаглехидрати и фибер. Ваквата храна освен што ќе ни понуди одличен вкус, може значително да придонесе во процесот на слабеење, па е особено погодна доколку имате намера да ги намалувате е килограмите.

Киноа семето и сојата се богати со особено квалитетни протеини – составени од доволни количества од сите есенцијални аминокиселини.

[Поврзано: Растителни протеини – Дали се доволни, колку и кои се најдобрите извори?]

Од друга страна, круциферозните зеленчуци, како брокулата и карфиолот, важат за можеби најздрава храна која е присутна на пазарите. Имаат импресивен микронутритивен и антиоксидативен состав кој е моќно оружје за борба против хроничното воспаление – една од главните причини за повеќето хронични заболувања или најчестите болести на модерното време. Повеќе на тема круциферозни зеленчуци, прочитајте на следните линкови:

КАРФИОЛ – толку малку калории, а толку многу хранливост!
12 извонредни својства на БРОКУЛАТА!

Намирниците кои ги користиме во рецептов, содржат и повеќе витамини од Б групата, калиум, железо, цинк, селен, калциум, фосфор, витамин К, антиоксиданти и низа други корисни фитохемикалии. Сите набројани компоненти имаат свој специфичен корисен импакт на нашето здравје. (види нутиртивен состав подолу!)

 
За овој рецепт, потребни ќе ви бидат:

За плескавицата:

• 1 чаша сварено киноа семе
• половина китка карфиол – половина од китка со средна големина
• брокула – половина од китка со средна големина
• половина страк праз (или млад кромид), исечкан на многу ситни парченца
• 1 јајце
• 1 лажичка лебни трошки
• 20-тина грами печена соја (претходно добро сомелени во блендер)
• 2 лажици интегрално брашно
• 1 лажичка сол
• 1/4 лажичка бибер
• 1/4 лажичка сув лук
• 1/3 лажичка куркума
• 1/4 лажичка сумак
• 3-4 лажички ладно цедено маслиново масло – при печењето
• 1/4 лажичка зачин по избор

За сосот:

• 3 кафени лажици таан
• 1 кафена лажица Dijon сенф
• 3 кафени лажици бел сенф
• половина лажичка полнозрнест сенф (по желба)
• малку сок од лимон
• малку сол, оригано, лук и други зачини според вкус
• малку маслиново масло и суво нане за декорирање

Начин на подготовка

1. Најпрво, згответе го киноа семето. Ставете вода во сад за готвење и поставете го на жешка рингла. Почекајте водата убаво да се загрее, до вриење, па додадете го киноа семето. По неколку минути, намалете ја температурата и затворете го садот. За убаво да се свари киноа семето ќе бидат потребни околу 15 минути. По поминатото време, отворете го поклопецот и проверете дали водата е убаво апсорбирана. За да не ви се случи да добиете прекашеста содржина, по варењето добро е малку да го потпечете семето и потоа малку да отстои во фрижидер 10-тина минути. Овој мал трик ќе обезбеди повкусни ќофтиња/плескавици.

2. Додека киноа семето одмора во фрижидерот, во процесор за храна ставете ги најпрво карфиолот, брокулата, лебните трошки, сојата, интегралнто брашно и сите зачини. Блендирајте и по 20-тина секунди додадете го јајцето, киноа семето и ¼ чашка млака вода (бидете внимателни со водата), па повторно блендирајте, но не до потполна хомогенизација! На крајот, откако ќе изблендирате, во смесата додадете го ситно исечканиот праз/млад кромид и добро промешајте.

3. Откако добиената смеса ќе ,,одмори” околу 10 минути во фрижидер, обликувајте ја по желба, во облик на плескавици или ќофтиња. Загрејте на плоча едно тавче со нелеплива подлога на кое ќе го додадете маслиновото масло (постепено). Печете ги плескавиците по околу 2-3 минути, прво на едната, а потоа на другат а од секоја страна.

4. Подгответе сосот добро мешајќи ги сите наведени намирници со лажица. Додадете малку млака вода ако содржината ви е промногу густа.

– Овој рецепт прави околу 4 мали до средни плескавици.

– Може да служи како мезе (ако се прави во облик на ќофтиња), но и како бургер или ручек во комбинација со пире/печени компири/хумус/табуле и свежа салата итн.

Нутритивна вредност:
(на една плескавица, без сосот)

Калории: 215 Јаглехидрати: 26g од кои растителни влакна: 6g и шеќери: 3,5g;  Протеини: 11g; Масти: 8,5g oд кои заситени масти: 1g; Витамин B6: 0,4mg; Витамин Б5: 1,2mg; Витамин К: 110µg; Фолна киселина: 130µg; Холин: 100mg; Железо: 2,2mg; Манган: 0.85mg; Калиум: 620mg; Селен: 11µg; Цинк: 1,5mg; Магнезиум: 75mg

Кога чоколадото е ЗДРАВА храна?

Кога ќе се спомене чоколадото, освен што ни паѓа на памет дека е многу вкусно, веднаш помислуваме на сосема нездрава храна која треба многу ретко да ја консумираме. Многу висока калориска вредност, маснотии, лоша за забите итн. Но дали секоја чоколада е иста?

Ова е важи само доколку разговараме за млечна или бела чоколада. Зошто?

Генерално, во чоколадната индустрија постојат 3 типа на чоколада. Темна, бела и млечна чоколада.

Основната намирница за производство на чоколадата е какаото, поточно ферментираното семе од растението наречено Theobroma cacao. Ова семе има висока нутритивна вредност и еден од најдобрите антиоксидантивни извори во светот на растенијата. При подготовката на чоколадото, темното чоколадо ја задружува природната концентрација на маснотии од семето и ги има задржано сите микронутриенти, додека белата чоколада е составена само од какао маснотијата и млечните протеини и маснотии. Млечната темна чоколада има сличен состав на белата, плус одреден процент на какао прав.

Значи, белата и млечната чоколада содржат многу висок процент на додадени маснотии , а за разлика од темната имаа значително помалку или воопшто микронутриенти.

Тоа ја прави темната чоколада многу подобра за организмот од другите два типа (секако доколку се консумира во умерени количини).

Да видиме само дел од научно потврдените корисни својства за човековиот организам на компонентите од кои е составена темната чоколада.

1) Висока хранлива вредност

Ако одберете квалитетна темна чоколада, со висок процент на какао маса (какао делот без какао маснотиите), тогаш имате намирница која е особено нутритивно богата. Таа содржи висок процент на растворливи растителни влакна и различни минерали.
100g темна чоколада, со 70-85% какао маса содржи:

– 11g растителни влакна
– дури 67% од дневните потреби за железо
– 58% од ДП за магнезиум
– 90% од ДП за бакар
– 100% од ДП за манган
– исто така содржи сосема солиден процент на калиум, фосфор, цинк и селен

Сепак, 100g е преголема количина за да се изеде во еден ден поради големата калориска вредност (600kcal) од присутните, пред сè маснотии, но и јаглехидрати. Поради овие причини темната чоколада треба да се консумира умерено.

Кога станува збор за какао маснотиите, тие исто така можат да се сметаат за добри. Содржи главно мононезаситени и заситени масни киселини, но и помали колични полинезаситени масни киселини. Какао масата содржи и кафеин и теобромин, но не во толкави количини за да ве остави будни навечер, за разлика од кафето на пример.

2) Teмното чоколадо е еден од најмоќните извори на антиоксиданти

Какао правот и темната чоколада имаат навистина разновиден и богат антиоксидативен состав. Тој е импресивен во споредба со повеќето храни.

Антиоксидантите се соединенија кои телото ги искористува во справувањето со оксидативниот стрес кој може да биде предизвикан од слободните радикали кои постојано се продуцираат во организмот. Ваквите оксидативни оштетувања кои ги претрпуваат клетките од различните органски системи можат да доведат до хронични воспалителни процеси кои пак се еден од главните причинители за сите хронични заболувања. Ваквиот тип на заболувања се најзастапените и најсмртоносните во модерното време.

Една студија покажува дека какаото и темната чоколада имаат поголема антиоксидативна активност, односно полифеноли и флавоноиди, од било кои тестирани овошки, вклучително тука и бобестото овошје кое се смета за најдобар овошен антиоксидативен извор.

3) Може да го намали високиот крвен притисок и да ја подобри циркулацијата

Флавоноидите од темната чоколада можат да го стимулираат ендотелиумот, внатрешниот слој на артериите, да продуцира азотен оксид. Една од функциите на овој оксид е да поттикнува релаксирање на артериите што понатаму предизвикува намалување на крвниот притисок.

Научните студии го покажуваат овој ефект на испитаните пациенти, иако тој е благ, сепак постои.

4) Темната чоколада го зголемува нивото на HDL холестеролот (,,добриот”) и го заштитува LDL холестеролот од оксидација или оштетувања

Јадењето темна чоколада може да помогне во намалувањето на некои ризик фактори за срцеви заболувања.

Во една студија било заклучено дека какао правот значително може да придонесе во намалувањето на оксидативните оштетувања на LDL холестеролот кај мажите. Исто така, истражувачите заклучиле и дека, кај пациентите со покачен вкупен холестерол, какаото може да придонесе во зголемувањето нивото на HDL холестеролот во намалувањето на нивото на LDL холестеролот.

Оксидиран или оштетен LDL холестерол, значи холестерол кој дошол во контакт со слободните радикали. Ова ја прави оваа холестеролна молекула реактивна, односно способна да ги оштети артериите и со тоа значително да го зголеми ризикот од артеросклероза.
Во некои студии, темната чоколада се покажала и како намалувач на инсулинската резистентност, еден од најважните ризик фактори за кардиоваскуларни заболувања и дијабет.

Друга пак студија вели дека консумирањето на темна чоколада 2 или повеќе пати неделно може да го намали ризикот од калцификација на aртериите за дури 32%.

5) Може да превенира од оштетувања на кожата при изложеност на сонце

Некои од биоактивните компоненти на чоколадата можат да бидат особено корисни за кожата. Флавоноидите можат да нè заштитат од сончевите зраци, да го подобрат дотокот на крвта до кожните клетки и да ја подобрат густината и хидратацијата на кожата.

Една студија на оваа тематика дава интересни резултати. Имено, луѓето кои консумирале темна чоколада во период од 12 недели, имале за 2 пати зголемен МЕД. МЕД (минимална ерителна доза) или минимум потребна изложеност на UV сончеви зраци, по што би дошло до вцрвенување на кожата за 24 часа.

6) Темната чоколада е исто така добра за здравјето на мозокот

Студија спроведена на одреден број волонтери кои јаделе темна чоколада со високи концентрации на флавоноиди во рок од 5 дена, покажала подобрување во нивната циркулација на крв кон мозокот.

Какаото исто така е покажано дека може да ја подобри когнитивната функција кај повозрасните луѓе одредени оштетувања на мозокот. Може да ја подобри нивната вербалната комуникација и да намали неколку ризик фактори за болести кај овие лица.

Кофеинот и теоброминот кои се содржат во одредени количини во темната чоколада можат на краток рок да стимулираат подобрена функција на мозокот.

Туна салата со сусам и соја сос – РЕЦЕПТ

Ви здодеа вкусот на конзервираната туна? Не грижете се, постојат навистина десетици, ако не и стотици начини да ја искомбинирате конзервираната туна и да ги искористите нејзините корисни ефекти, секој пат уживајќи во различни вкусови.

Веќе дадовме еден интересен предлог рецепт за туна салата, а денес – Туна салата со сусам и соја сос.

Туната е здрава храна


Кога зборуваме за јадењето риба, на многумина прво што им паѓа на памет е вкусната туна. Туната, заедно со лососот и уште неколку видови морски риби се најконсумираните видови риба ширум светот.

Таа е одличен извор на квалитетни протеини, бидејќи содржи голема концентрација од сите 9 есенцијални аминокиселини кои нашиот организам не може самиот да ги создава. Секако, тоа е само мал дел од импресивниот состав на туната – таа изобилува и со антиоксидативниот минерал селен, но и сосема солидни количества калиум, магнезиум, цинк, железо, витамин Б12, витамин Д, повеќе други важни витамини од Б групата, како и омега-3 масни киселини.

Речиси сите претходно наведени нутриенти се од особена важност и кај големиот дел од населението се во дефицит, особено омега 3 масните киселини, витаминoт Д, витаминот Б12 и цинкот.

[Поврзано: Што се омега 3 масните киселини и зошто е важен балансот омега 3 vs омега 6 масни киселини]

Најдобар избор е светлата туна на поголеми парчиња, во маслиново масло. Ако сакате да ги избегнете калориите од маснотиите, исцедете добар дел од маслото во конзервата.

Многу повеќе за оваа риба можете да прочитате тука.

Останатите намирници кои се користат за салатата се исто така богати со низа други многу важни хранливи материи и моќни антиоксидативни компоненти, а повеќе за нив можете да прочитате со кликнување линкот кој е поставен на зборовите.

Редовното консумирање сусам, кој е особено богато семе со квалитетни растителни влакна, масти и протеини, може да делува на подобрување на липидниот статус (холестеролот и триглицеридите во крвта), да го намали крвниот притисок, да го подобри здравјето на коските (особено богата минерална содржина), да ја помогне работата на тироидната жлезда итн. Многу повеќе околку оваа храна, прочитајте тука.

 

За овој рецепт, потребни ќе ви бидат:

 

  • 4 кафени лажички соја сос
  • 4 кафени лажички масло од сусам (можете да користите и маслиново масло, доколку немате сусамово)
  • 4 кафени лажички кафеав шеќер
  • 4 кафени лажички семе од сусам
  • 4 конзерви туна, исцедена
  • 1 црвена пиперка, ситно исечкана (може и печена)
  • 4 мали млади кромидчиња (користете обичен кромид доколку немате млад)


Начин на подготовка:

1) Во мал, длабок сад измешајте ги соја сосот, маслото од сусам, кафеавиот шеќер и семето од сусам.

2) Добро исцедете ја туната, а потоа ставете ја во длабок сад. Исечкајте ги црвената пиперка и младиот кромид и додадете ги во садот со исцедената туна.

3) Подготвениот сос прелијте го во садот со туна и зеленчук. Внимателно измешајте ги состојките заедно и сервирајте веднаш, или ставете во фрижидер додека не бидете подготвени за јадење.

– Овој рецепт прави околу 4 порции.

Нутритивна вредност:
(на 1 порција)

Калории:
290 Јаглехидрати: 5.25g од кои растителни влакна: 1g и шеќери: 6g;  Протеини: 37g; Масти: 15.5g од кои заситени масти: 3g; Витамин K: 45mg; Витамин Б3: 13mg; Витамин Б12: 2.5µg; Витамин Ц: 40mg; Витамин A: 600IU; Витамин Д: 300IU; Фосфор: 360mg; Селен: 78µg; Железо: 2mg; Цинк: 1,2mg

ЧИА пудинг – совршен доручек, но и ужина или десерт!

Чиа пудингот е перфектен здрав доручек, но погоден е и за било кој дел од денот, како ужина или десерт.

Чиа пудингот има уникатна конзистенција, односно специфична кремаста структура, а е богат извор и на протеини, растителни влакна и омега 3 масни киселини. Нема некој специфичен вкус, но затоа е погоден за збогатување со други здрави намирници по ваш вкус. Ако сакате пудингот да има сладок вкус, додадете слатки зачини како цимет, кардамом, ванила екстракт или некои здрав засладувач по вкус (мед, стевиа, јаворов сируп итн).

Засладувачите можете да ги додадете како прелив, но како предлив можете да користите и различни семиња и јаткасти плодови, како цели или мелени, но и разни овошки, топено темно чоколадо итн.

Ако сакате промени во конзистенцијата, односно многу погуст пудинг, додадете некакво погусто растително млеко. Ако пак сакате поретка содржина, можете да го изблендирате пудингот – добар избор при чоколадниот и чиа пудингот со семки од тиква.


Супер-храна


Чиа семето се смета за супер-храна чиј состав освен што нуди низа на здравствени бенефити, погоден е и за слабеење, пред сé, поради високиот процент на растителни влакна и протеини. Чиата е исто така одличен избор за оние кои избегнуваат животински производи, бидејќи содржи високи проценти од различни есенцијални аминокиселини. Повеќе за чиа семето можете да прочитате тука.

Како да направите чиа пудинг во 3 чекори:

1. Процесот на правење чиа пудинг е едноставен. Најпрво треба да ги измешате чиа семето и растителното млеко во еден сад или најубаво подлабока чаша.

3 големи лажици чиа семе на 1 чаша течност, но ако сакате погуст чиа пудинг подобро е 4 кафени лажички.

2. Кога ќе ја подготвите ваквата смеса, оставете ја 5-10минути и потоа повторно убаво и темелно промешајте, за да се избегнат било какви згрутчувања и таложење на семето. Овој чекор е клучен и задолжителен. Потоа, покријте ја смесата и оставете ја во фрижидер 1-2 часа или преку ноќта.

3. Чиа пудингот треба да има солидна густина, па ако по вадењето од фрижидер ја нема оваа посакувана густина, можете да му додадете уште малку од семето, да промешате и да го оставите уште 30тина минути во фрижидер.

Растителното млеко може да биде од соја, бадем, индиски ореви итн. Ако млекото е веќе засладено, немојте дополнително да додавате засладувачи(чоколадно или ванила соја млеко, на пример).

Подготвениот пудинг може да стои во фрижидер од 5 до 7 дена. Така, можете првиот деч  веднаш да го јадете, а другиот да го оставите за наредните денови и да го користите како основа за различни други брзи рецепти, односно ужини.

За они на кои им се брза – чиа барови

Ако сте нестрпливи и не можете да чекате 2 часа, тогаш можете по 10тина минути да ја искористите смесата од растително млеко и чиа во комбинација со путер од кикирики, кокосови трошки, суво овошје, парченца темна чоколада и одреден вид мусли(слични комбинации можете да правите и по ваш вкус). Во поголем сад ја правите смесата, потоа ги обликувате баровите по ваша желба и ги оставате во фрижидер околу 15тина минути.

Дијабет – Како да се грижите за вашите стапала и зошто е тоа толку важно?

Diabetes mellitus е хронично заболување кое е причинето од абномалните нивоа на шеќер во крвта. Овие абнормалности се предизвикани заради тоа што телото не може да создаде доволно инсулин или заради неможноста веќе создадениот инсулин да се искористи соодветно.

Статистиките во однос на ова заболување се загрижувачки. Бројот на заболени секојдневно вртоглаво расте, во светски рамки, но и кај нас во Македонија.

Пред сè, ова се должи на лошите животни навики за исхрана и физичката неактивност. Во претходните статии зборувавме општо околу дијабетот, кои видови постојат, како рано да го препознаете, кои луѓе се во посебен ризик и кои се начините за негово превенирање и природно контролирање. Денес, нешто повеќе околу проблемите со стапалата кои често се јавуваат кај пациентите со дијабет. На кој начин дијабетот влијае на стапалата? Што можете да направите во врска со тоа и кога треба да побарате медицинска помош?

Како дијабетот влијае на стапалата?

Со текот на времето дијабетот може да предизвика нервни оштетувања, наречени и дијабетична невропатија. При ова нарушување пациентите чувствуваат морници (како боцкања од иглички) и болки во екстремитетите, а можно е и губење на чувството во нозете, особено во стапалата.

Кога ќе го загубите чувството во стапалата, најверојатно нема да ги забележите евентуалните повреди кои водат до помали или поголеми исеченици и ранички. Ваквите ранички можат да станат добра ,,подлога” за инфективните микроорганизми, па екстремно да се зголеми ризикот од инфекции. Зошто е ова случај кај дијабетичарите?

Дијабетот може значително да ја наруши циркулацијата на крвта во нозете и стапалата, па недоволните количества на крв која носи бели крвни клетки (имунитет) и хранливи материи (за обновување), водат до неможност за соодветно лекување на раната, но и на евентуалните инфекции. Некогаш, посериозните инфекции не можат да бидат излекувани, па во крајна линија можно е развивање на гангрена или чиреви на стапалата.

Гангрената и чиревите можат да не реагираат на терапијата. Во таков случај, за да се спречи евентуалното ширење на опасната, живото-загрозувачка инфекција се препорачува ампутација на прстите или стапалата, но некогаш и на дел од ногата.

Што можете самите да превземете за да го одржите здравјето на стапалата?

Заради претходно наведените причини, планот за контрола на дијабетот, покрај останатото, мора да вклучува и грижа за стапалата. Во продолжение, 6 основни совети околу грижата за стапалата.

1) Секојдневно проверувајте ги стапалата

Можеби имате некакви проблеми со стапалата, но чувствувате никакви симптоми (болки). Со постојаното проверување ќе можете навремено да реагирате, пред проблемот да ескалира. Ова треба да ви стане навика. На пример, пред секое легнување навечер, со соблекувањето на чорапите, направете ја рутинската проверка. Не заборавајте да погледнете и помеѓу прстите. Ако имате проблем со наведнувањето, користете огледало или побарајте помош од домашните.

Кои се евентуалните проблеми кои можете да ги забележите:

▫ некакви исеченици, ранички или црвени точки
▫ отоци или плускавци
▫ кафени нокти, зараснати нокти во кожата
▫ делови кои се потопли од вообичаено
▫ фунгални инфекции кои можат да предизвикаат ронлива кожа

Ако забележите некој од претходно наведените проблеми, консутирајте се со вашиот лекар. Никогаш немојте само на своја рака да се справувате со нив.

Лекарот најпрво ќе препорача третмани кои не подразбираат хируршки зафати, како на пример соодветно чистење и дезинфицирање на раните. Ако е неопходно, се применуваат и оперативни зафати, како отстранување на мртвите кожни клетки или ткива. Ампутацијата доаѓа кога сите можни други мерки ќе бидат превземени, а инфекцијата нема да се повлече.


2) Секојдневно мијте ги стапалата


По секојдневната проверка, најдобро е да имате и рутина за миење на стапалата. Миењето треба да биде многу внимателно и нежно, со сапун и топла вода (но не премногу жешка). Не ги потопувајте нозете во вода, бидејќи потоа кожата ќе ви биде доста сува.

По миењето, убаво исушете ги стапалата и нанесете антимикробна пудра, која ќе превенира од преголема влажност на кожата – што создава потенцијал за добри услови за развој на различни микроби.

3) Внимавајте како ги сечете ноктите!

Бидете особено внимателни со ноктите. Сечете ги на начин што нема да овозможни нивно зараснување во кожата (што води кон рани). Немојте да ги сечете ноктите на рабовите, сечете ги рамно.

Ако сакате да правите педикир во салон, носете си своја опрема за да избегнете инфекции.

4) Секогаш носете чорапи и некакви обувки

Постојаното покривање на стапалото ќе ја намали веројатноста од евентуални физички повреди. Никогаш не одете боси по тврди површини, заради тоа што доста веројатно е да се повредите, а да не го почувствувате тоа. Секогаш внимавајте на хигиената на чорапите и обувките кои ги носите. Исто така, пред да ги обуете обувките, секогаш проверувајте дали има некакви камчиња во нив.

Одберете обувки со анатомски влошки кои ја поддржуваат нормалната позиција на стапалото и обувки со соодветна вентилација (овозможен проток на воздух). Гледајте секогаш да ви биде пријатно и лагодно во обувките. Немојте да носите сандали, римјанки или тесни штикли.


5
) Заштитете ги стапалата од ладно и топло

Ако имате нервни оштетувања како резултат на дијабетот, можно е да ги изложите стапалата на екстремни темепратури без да забележите. Затоа, секогаш носете обувки на плажите (поради заштита од повреди, но и од врелиот песок), секогаш мачкајте ги и стапалата со крема за сончање и избегнувајте капење во ладни води.

Во зима, секогаш носете водоотпорни обувки и доволно дебели чорапи.

6) Одржувајте добра циркулација

Совети за подобра циркулација:

• Држете ги нозете подигнати кога седите подолг период.
• Бидете редовно физички активни – уште една причина зошто морате да бидете активни ако имате дијабет или сте во ризична група. За повеќе информации на оваа тема, погледнете едно од нашите видеа: Физичка активност и зголемено ниво на шеќер во крвта!
• Ако пушите, веднаш откажете ги цигарите.
• Немојте да носите чорапи и обувки кои премногу ве стегаат.
• Секојдневно правете вежби и масажи за стапалата.

6 извонредни својства на КИКИРИКИТЕ

Кикириките се легуминози со потекло од Јужна Америка. Тие се блиски ,,роднини” со гравот, леќата, сојата итн. Во различни култури нивната примарна примена е поинаква. На пример, на запад се користат како путер од кикирики и масло, а кај нас најчесто како грицки и додатоци во слатки. Во Македонија постои традиција на садење кикирики во некои региони, како на пример струмичкиот.

Важно да се спомене е дека кикириките се пакувани со особено здрави маснотии, слично како и јатките, но имаат значително пониска цена.

Тие се особено нутритивно богати легуминози, но поради високата-калоричност треба да внимаваме на количината. Нивниот состав условува низа од корисни влијанија на организмот, па да видиме кои се најважните:

1) Извор на низа значајни хранливи материи

Кикириките се особено богати со ,,здрави” маснотии, протеини и други микронутриенти. Поради високата содржина на маснотии имаат висока калориска вредност 570kcal на 100g. Но, и количината на протеини е исто така многу висока 26%. Јаглехидратите се застапени со само 16g, а растителните влакна со 8,5g.

Микронутритивната вредност на кикириките е исто така богата. Содржат низа од витамини: биотин, ниацин, фолна киселина, но и минерали: бакар, манган, фосфор, магнезиум. Сите овие имаат многу значајни функции во организмот.

Исто така, кикириките се богати и со повеќе антиоксиданти. Најзастапена е кумаричната киселина, ресвератролот, изофлавоните, фитична киселина и фитостероли.

2) Антивоспалително и антиканцерогено дејство

Ваките дејства на кикириките се должат на богатиот антиоксидативен состав. Хронично восплаителните процеси во организмот се јавуваат поради дејството на слободните радикали кои се создаваат секојдневно во организмот. Главни во борбата со ни се антиоксидантите. На долг рок, хроничните воспалителни процеси можат да водат до повеќето хронични заболувања, инаку најчестите заболувања на денешницата меѓу кои и ракот.

Студиите покажуваат дека антиоксидантот кој се наоѓа во кикириките, ресвертаролот (кој инаку главно може да се најде во виното), може да има антиканцерогено дејство. Фитичната киселина пак, може да ја подобри апсорпцијата на цинкот и железото, кои се конзумирани од другата храна.

3) Можат да помогнат во борбата со килограмите и дијабетот тип 2

Бидејќи имаат висок процент на маснотии и протеини, а низок на јаглехидрати, кикириките имаат ниска вредност за гликемискиот индекс. Ова прави да се погодни за лицата со дијабет.

Една студија објавена во British Journal of Nutrition дава податоци кои велат дека јадењето путер од кикирики наутро може значително да помогне во контролата на нивото на глукоза во крвта во текот на денот. Кикириките исто така можат да го намалат гликемискиот индекс на храната, кога таа се консумира заедно со нив. За главен ,,виновник” за ова дејство на кикириките се смета магнезиумот, кој според некои истражувања игра значителна улога во контролирањето на глукозата во крвта.

Што се однесува до намалувањето на тежината, кикириките се успешни пред сè заради чувството на ситост кое можат да го предизвикаат, по консумирани помали количества.
Зголеменото количество на протеини и мононезаситени масни киселини (присутни кај кикириките) во исхраната, може да го зголеми согорувањето на калориите. Исто така, растителните влакна се докажан ,,борец” против зголемената телесна тежина, преку различни механизми, пред сè преку контролата на апсорпцијата на глукоза во крвта и врзувањето на водата во дигестивниот тракт со што се поттикнува чувствто на полн стомак.

Постојат докази дека омега 6 масните киселини ја намалуваат инфламацијата во телото што понатаму ги намалува симптомите и ризикот од развој на дијабет тип 2 и дебелина.

4) Одличен извор на протеини, но некои од нив може да бидат алергени за некого

Кикириките се одличен извор на протеини, особено за вегетаријанците. Дури 25% од содржината во 100g кикирики отпаѓа на протеините. Но, меѓу нив се и протеините аракин и конаракин, кои и се причинител на алергијата од кикирики. Лицата кои се алергични на кикирики, мораат да ги избегнуваат. Замена можат да бидат другите јаткасти плодови, богати со здрави маснотии и протеини.

5) Може да придонесат за подобро кардиоваскуларно здравје

 

Ова дејство се должи на здравите маснотии, пред сè омега 6 масните киселини и антиоксидантите од групата фитостероли. Овие антиоксиданти, освен што делуваат на намалувањето на хроничната инфламација во организмот, ja намалуваат и апсорпцијата на холестерол во крвта од храната. Омега 6 масните киселини исто така можат да делуваат на намалувањето на хроничната инфламација.

Додавањето на кикириките во исхраната може да помогне во намалување на ризикот од хипертензијата, која е прв ризик фактор од кардиоваскуларни заболувања.

Постојат низа студии кои велат дека компонентите кои се присутни кај кикириките како магнезиум, ниацин, бакар, олеинска киселина, ресвертаролот и други антиоксиданти исто така можат да придонесат за поздраво срце.

6) Кикириките превенираат од камен во жолчката

Овој проблем се јавува кај голем дел од популацијата. Студиите напраени досега даваат податоци дека поредовното консумирање на оваа намирница, може да помогне во намалување на ризикот од појава на камчиња во жолчката.
Ваквите камчиња примарно се составени од холестерол, па се смета дека ефектот на намалување на нивото на холестерол кое го имаат кикириките е одговорно за ова дејство. Сепак, на темата се потребни уште истражувања.

6 лесни совети за ЕЛЕКТРОЛИТЕН БАЛАНС!

Веројатно повеќе пати сте го слушнале поимот ,,електролити” во исхраната, но дали знаете што всушност стои зад овој поим?

Што се електролити?

Електролитите претставуваат есенцијални нутриенти или хемикалии (минерали) кои е неопходно да ги внесуваме преку исхраната, бидејќи се важни за низа физиолошки процеси – од регулирањето на ритамот на срцето, преку стимулирањето на правилната мускулна работа, па се до балансирањето на телесните флуиди и мозочната функција.
Пронајдени се вo секој тип на телесни течности – крв, плунка, пот, урина, па дури и сперма.

Помеѓу главните електролити потребни за организмот се: калциум, магнезиум, калиум, натриум, фосфор, хлориди, бикарбонати итн. Бидејќи овие елементи имаат навистина бројни важни улоги во организмот на човекот, логично е да се заклучи дека нивниот дисбаланс може да ни создаде различни непријатни симптоми, па дури и многу сериозни последици по здравјето.

Како што веќе споменавме, електролитите ги внесуваме преку исхраната, а ги излачуваме преку различните телесни течности, најчесто преку потењето (при напорни активности) и уринирањето. Затоа, лошата, небалансирана и нездрава исхрана, како и пренапорните физички активности  се главните причини за електролитниот дисбаланс.

Некои од најзначаните функции на електролитите во организмот:


Калциум – ги помага мускулните контракции, нервните сигнали, згрутчувањето на крвта, делењето на клетките, формирањето и одржувањето на здравјето на коските и забите итн. Дневно препорачани количества за возрасни: 1300mg. Најдобри извори: пробиотски јогурт, кефир

▫ Калиум – одржување на нормалниот крвен притисок, регулирање на ритамот на срцето, на мускулите итн. Многу повеќе за овој доста значаен минерал кој често е во дефицит помеѓу населението, прочитајте тука. Дневно препорачани количества за возрасни: 4700mg. Најдобри извори: банани, компири, спанаќ, мешунки, цвекло, суво овошје итн.

Магнезиум неопходен за мускулните контракции, правилен ритам на срцето, за функционирањето на нервите, создавање на коскеното ткиво, одржување на баланс помеѓу флуидите и протеините итн. Дневно препорачани количеств за возрасни: 420mg. Најдобри извори: јатки, семиња, темна чоколада, полнозрнести житарки, мешунки итн.

▫ Натриум – потребен за баланс помеѓу флуидите, за мускулните контракции, нервните сигнали итн. Дневно препорачани потреби 2300mg. Солта е најдобриот извор, но со неа може лесно да се претера. Повеќе на оваа тема прочитајте тука.

    
Како всушност функционираат електролитите и кои се причините за дисбаланс

Споменавме дека електролитите се наоѓаат во телесните флуиди, вклучително крвта, урината, потта итн. Името го добиваат поради тоа што буквално поседуваат одреден електричен полнеж, односно во телото се присутни во јонизирана, наелектризирана форма – имаат позитивен или негативен полнеж кога се растворени во вода.

Зошто е ова важно? Нервните клетки комуницираат помеѓу себе преку процес на размена на електрони помеѓу различните јони.

Електролитниот дисбаланс може да биде предизвикан од најразлични фактори, вклучително заболувања кои не траат долго, одредени медикаменти, дехидратација или некои хронични нарушувања. Најчестата причина за електролитен дисбаланс е губењето на течностите, што може да биде поттикнато од ситуации како:

▫ Болести кои како симптоми имаат повраќање, дијареа, потење (треска), што може да дојде до нагло губење на телесни флуиди.

▫ Лоша, неправилна исхрана.

▫ Проблем со апсорпцијата на минералите.

Хромонски дисбаланс или ендокрини нарушувања.

▫ Одредени медикаменти за третирање на срцеви заболувања, канцер (хемотерапија) и хормонски нарушувања.

Кето диета – дури и ако пиете доволно вода, ќе загубите доста големи количеств вода.

▫ Бубрежни заболувања

▫ Несоодветна употреба на антибиотици, диуретици и кортикостероидна терапија

Знаци и симптоми на електролитен дисбаланс


Како што видовме, минералите во организмот имаат навистна широк спектар на функции, па нивниот недостаток може да се манифестира на навистина најразлични начини. Најчесто симптомите се јавуваат доста брзо, а зависно од тоа типот на електролитот кој ви недостасува, симптомите можат да вклучат:

мукулна болка, грчеви и слабост
• чувство на немир и збунетост

• анксиозност
• чести
главоболки
• чувство на жед
• треска и повишена температура
срцеви палпитации или неправилен ритам на срце
• дигестивни проблеми – грчеви,
запек или дијареа
• збунетост и тешко
концентрирање
• проблеми со коските,
болки во зглобовите
• нагли промени во
крвниот притисок
• промени во
апетитот и телесната тежина
хроничен замор

За дијагностицирање на електролитниот дислбаланс постојат повеќе типови на тестови – крвните тестови, тестови на урината, а во дијагностицирањето можат да помогнат и ЕКГ и рентген снимање на бубрезите.

 

Како да го решите проблемот со електролитниот дисбаланс?

1. Правилна исхрана

Најчестата причина за појава на електролитниот дисбаланс е неправилната и нездрава исхрана. Голем дел од популацијата секојдневно консумира препроцесирана храна, која помеѓу другото е богата и со доста сол (натриум), а од друга страна особено сиромашна со калиум и магнезиум. Ваквата храна поттикнува електролитен дисбаланс во организмот. Полесните форми на недостаток или вишок на електролити се решаваат со едноставни промени во исхраната – исфрлање на брзата храна и јадење повеќе храна подготвена во домашни услови. Повеќе консумирање на свежа, полнозрнеста храна, мешунки и јаткасти плодови.

Прехранбени производи кои изобилуваат со минерали што најчесто се во дефицит помеѓу пошироката популација: круциферозни зеленчуци (брокули, карфиол, зелка, кељ, прокељ итн.), компир, цвекло, тиква, банани, целер, лубеница, киви, пиперки, цитрусни овошки, моркови, мешунки (грав, грашок, леќа, наут итн.), пробиотски јогурти, темна чоколада итн.

Ваквата храна освен што ќе ви обезбеди доволни количества од повеќето  неопходни електролити, ќе ви помогне и подобро да хидрирате. Дехидратацијата е еден од најголемите ризик-фактори за електролитен дисбаланс.

2. Внимавајте на внесот на солта

 

Дневниот внес на солта не смее да надминува 2-3g, а со денешната модерна исхрана тоа е доста тешко изводливо. Претходно споменавме дека проглемиот внес на натриум (сол) го зголемува ризикот од електролитен дисбаланс, поради тоа што поттикнува излачување на поголеми количества вода преку бубрезите. Многу повеќе околу опасностите од претерувањето со солта, прочитајте тука.

3. Пијте доволно вода

Не постојат точно определени препорачани количества вода што важат за сите, но сите сме го слушнале генералното правило – 2 литри дневно. Секако, потребите варираат во однос на физичката активност и некои други фактори. Пиењето доволно вода (не и претераното) помага да се спречат превисоките и прениските нивоа на натриум и калиум во телото.

[Поврзано: Што се случува со нашето тело кога не пиеме доволно ВОДА?]

4. Консултирајте се со вашиот лекар околу терапијата која ја примате

Одредени медикаменти, како антибиотици, диуретици и кортикостероиди можат да имаат силно влијае на електролитниот баланс.

5. Пијте доволно вода и електролитни течности по напорните тренинзи

Како што споменавме, по физичката активност, се губи доста течност и електролити, најмногу заради потењето. Ова особено важи ако се работи за поинтензивини активности и активности кои траат доста долго. После завршувањето на ваквите вежби, задолжително ,,надополнете” со електролити и вода.

6. И суплементацијата е опција

Доколку имате проблеми преку исхраната да ги внесете сите потребни минерали, или заради било кои други причини сметате дека ви е потребна суплементација, консултирајте се со лекарот кој ве следи околу евентуалната потреба од суплементација.

 

X
Добијте бесплатен пристап до нашиот неделен информатор